|
|
Blad 1 van 42 bladen |
|
Generatie
I |
1 Cornelis Philippus (Kees) DOCTER,
chef tijdschrijver metaalfabriek Rademakers te
Rotterdam, Kralingsche Veer, geboren op maandag 10 november
1913 te Rotterdam, overleden op maandag 10 mei 1993 om 10.45 uur te Rotterdam
op 79-jarige leeftijd, gecremeerd op donderdag 13 mei 1993 te Capelle aan den
IJssel (crematorium Schollevaar, burg Schalijlaan
2)
gemeenteraadslid
voor PvdA Capelle ad IJssel, secretaris metaalbond FNV.
Op 10 november 1944 (zijn verjaardag) werd Cornelis samen met zo’n 50.000 andere Rotterdammers
opgepakt bij de razzia van Rotterdam door de Duitsers. Stelselmatig werden
wijken afgezet en de mannen van 17 t.m. 45 jaar gesommeerd
zich te melden voor werk in Duitsland. Op een aantal plekken in Rotterdam
werden de mannen verzameld om vervolgens te voet, per trein of boot weggevoerd
te worden.
Zestig man in een
beestenwagen[1]
De Rotterdamse
boekdrukker Henk Bison kreeg het tijdens de oorlog
flink voor de kiezen. Eerst werd de nog jonge ondernemer ‘weggebombardeerd’
tijdens de Amerikaanse vergissingsaanval op West, en daarna moest hij
tijdens de razzia op 10 en 11 november 1944 met nog tienduizenden mannen op
transport naar nazi-Duitsland. Omdat deze ‘weerbare kerels’, zo vreesden de
Duitsers, vermoedelijk in opstand zouden komen tegen de bezetter. Een schier
eindeloze, angstige treinreis volgde. Met gesmokkelde berichtjes hield hij het
thuisfront op de hoogte.
Zijn dochter
Marianne (77) vond de briefjes in een doos, waarvan ze de inhoud voor het
overlijden van haar moeder in 2009 nooit had onderzocht. Ze zaten in een soort
pakpapier, om de tere kladjes te beschermen. Vier met potlood gekrabbelde
verhaaltjes, aan zijn vrouw en zijn ouders. Stiekem verstuurd tijdens zijn
transport naar nazi-Duitsland, nadat hij zich op 10 november 1944 voor de Arbeitseinsatz had moeten melden.
Henk
en zijn familie hadden in de oorlog al de nodige narigheid meegemaakt. Het
‘vergissingsbombardement’ van 31 maart 1943, waarbij Amerikaanse Vliegende
Forten hun explosieve lading per ongeluk op woonwijken in West dropten, trof
ook hen zwaar, vertelt Marianne.
Getroffen
,,Mijn
vader werkte als zelfstandige en had een kleine boekdrukkerij die was gevestigd
aan de Gijsingstraat in Rotterdam. Bij dat
bombardement werden onder andere een groot deel van de Schiedamseweg
en de daar in de buurt liggende straten getroffen. Daar hoorde ook de Gijsingstraat bij. Zijn zaak werd gespaard, maar de
woningen er boven en omheen brandden allemaal af.’’
Door het bluswater ging echter alles alsnog kopje onder. Voor de deur lag een
onontplofte bom, die eerst onschadelijk gemaakt moest worden. Toen Henk
eindelijk naar binnen kon, zag hij dat de machines en al het papier onbruikbaar
waren geworden. Met veel pijn en moeite vond hij een nieuw onderkomen om zijn
bedrijf weer op te starten.
Barre
tocht
Maar het oorlogsleed was nog lang niet voorbij. Want
eind 1944 volgde de razzia. Op 10 november stonden de meeste mannen in de Bussinghstraat – waar Mariannes ouders destijds woonden -
opgesteld, zoals verordonneerd. Omdat er niets gebeurde, ging iedereen na
verloop van tijd weer naar huis. ,,Behalve één man, die bleef staan. Tegen de
avond kwam een Duitser en hij vroeg aan die man: ‘Wat doe je hier, je had
allang weg moeten zijn!’ Waarop de man antwoordde: ‘En de rest van de mannen
uit de straat dan?’’
Binnen
de kortste keren werd een groot aantal, met geweren gewapende Duitsers
opgetrommeld en werd huis na huis bezocht en gecontroleerd. Alle mannen
werden uit de woningen gehaald. Ook Henk. Wat er vervolgens
gebeurde moet Marianne reconstrueren aan de hand van de briefjes die haar vader
tijdens de barre tocht oostwaarts naar huis wist te sturen.
Haarlem, 11 november 1944,
vrijdagmorgen 10 uur
In colonne moesten wij lopen naar het Marconiplein, daar werden we naar loodsen gejaagd aan de Keilehaven. Tot 12 uur hebben wij in de kou gestaan.
Vandaar gingen wij in de stortregen op mars lopen naar Delft, waar wij ‘s
avonds om 21.30 uur aankwamen. Wij werden naar een lokaal gebracht en konden
gaan rusten. Goed en wel op de grond gelegen, kwam er een order dat wij weer
weg moesten. Alles weer gepakt en moesten warm eten halen, waarvoor wij 2 uur
in de rij moesten staan. Toen dat met veel gedruis gehaald was konden wij 3 uur
gaan slapen. Natuurlijk geen oog dicht gedaan. Zaterdagnacht 1 uur voor de deur
in de kou gestaan en vervolgens lopen naar station Delft. Daar werden wij in
beestenwagons (je weet wel met paardenstront) gestampt.
Tweede brief, daags daarna, vanuit
Amersfoort
Gisteren tot Haarlem gekomen, waar wij van de
bevolking veel hebben gehad, onder andere kaken, sigaretten enzovoorts. ‘s
Avonds in het donker zijn wij weer gaan rijden en kwamen ’s morgens om half 3
in Amersfoort aan. Het is nu 12 uur en we hebben nog niets te eten gehad. Wij
huizen nog steeds in dezelfde spoorwagon met het verschil dat wij er nieuw stro
ingelegd hebben. Alles valt hier niet mee en wat zullen we nog meemaken? Ik
veronderstel dat zij ons naar D (Duitsland - red.) zullen brengen en dat wij
daar tijdens de oorlog moeten blijven. Nu zit je maar in die wagon en ik
verveel mij dood. Het schrijven valt niet mee, daar ze op je lip zitten en
alles lezen wat je schrijft. Als we moeten bouten zitten wij met onze blote gat
in de wind. De 1e keer vind je het vreselijk, maar na 1 keer is het gewoon. Dat
goede eten, sigaretten hebben wij nog niet gezien. De mensen worden hier halve
wilden, laat staan als het wat verder is. Bij ons in Haarlem zijn er een paar
gepiept, van wie er 2 dood zijn.
Derde brief, november 1944
Wij worden behandeld als krijgsgevangenen en niet als
te werkgestelden. Van Delft ging het met het spoor
met 60 man in een beestenwagen, die zij op slot doen. Het is hier niet te
harden van ellende. Vandaag naar Haarlem. Van de bevolking hebben wij van alles
gehad, daar kregen wij 1 kilopak invasiekaken, melk,
thee enzovoorts. We vervelen ons gruwelijk. ‘s Nachts rijden en overdag
stilstaan. Er is hier een vreter met een dito grote mond.
Vierde brief, 8 februari 1945
Ik leef, ben gezond (weeg 87 kg) en werk in Jennersdorf, een dorp ergens in Oostenrijk. Na de laatste brief
kwamen wij Duitsland in en reden langs vele omwegen naar München. Daar
aangekomen (wij hadden zeven dagen in de trein gezeten) had men er niet op
gerekend ons te kunnen plaatsen en reden wij terug naar Dachau.
Na een week daar te zijn gebleven, gingen wij toch naar München terug, waar wij
17 dagen zijn geweest. Noch in Dachau of München
hebben wij gewerkt. Vandaar zijn wij naar Hohenbrug
in Oostenrijk gegaan. Thans werken wij met tien andere Hollanders in de keuken,
waar wij vanzelfsprekend niets te kort komen. Wij worden hier goed behandeld.
De Gauleiter kwam hedenmiddag meedelen dat wij zeer
spoedig, als het kan, naar huis komen.
En zo geschiedde.
,,Mijn vader is uiteindelijk al liftend vanuit Jennersdorf,
gelegen in Oostenrijk dicht bij de Hongaarse grens, naar Nederland gekomen.
Alle gedeporteerde mannen in de straat zijn, op een na, teruggekomen. Mijn
vader was de allerlaatste.’’
Groepsfoto, gemaakt tijdens de gevangenschap in
Oostenrijk. Henk Bison staat op de achterste rij,
rechts van de man met de opvallende hoed en de stropdas. ‘Wij komen niets te
kort’. (© Privécollectie)
Naar verluid zou Cornelis Philippus in Wuppertal ondergebracht zijn.
Te samen met straatgenoten en eveneens opgepakte vrienden besloot een aantal
van hen bij elkaar te blijven. Als beroep werd destijds bankwerker opgegeven.
Op 7 mei 1945 is hij ontslagen uit de “arbeitzeinsatz”.
Hij gaf aan 2 van hem afhankelijke huisgenoten (Neeltje en Hans) te hebben en
was werkzaam als kantoorbediende bij Rademakers te Rotterdam.
Expliciet is vermeld dat hij geen krijgsgevangene was. De onder
vermelde kaart is in het engels opgesteld.
Mogelijkerwijs is hij vrijgelaten door de inmiddels aanwezige Amerikanen.
Samen met zijn vriend Jan Soek (kachelsmid uit Delfshaven) gingen
zij liftend naar Nederland en verbleven enige tijd in Veghel bij een
boerenfamilie. Omdat de ouders van Jan Soek in juni 1945 50 jaar getrouwd waren
besloten Jan en Cph verder liftend naar Rotterdam te
gaan waar zij in juni inderdaad tijdig arriveerden.
zn.
van Arend DOCTER (zie 2) en Anna DELWEL
(zie 3).
Getrouwd op 27-jarige leeftijd op woensdag 4 juni 1941 te Rotterdam[1]
met Neeltje Geertrui (Nel) van LINDT, 25 jaar
oud, geboren op vrijdag 7 januari 1916 te Rotterdam, overleden op maandag 2
april 2007 te Gouda op 91-jarige leeftijd, dr. van Matthijs
Johannes Lodewijk van LINDT, werkman (1900),
werknemer van drijfriemenfabrikant Hage te Delft, drijfriemenfabrikant te
Rotterdam (tel 010-55073) en Pietertje HARTMAN.
Hans en Cees (1946) Hans en Cees (ca 1951)
Gerard, Hans, Peter van Veen, en
Cees (ca 1957)
Hans,
Cees en Gerard (ca 1951)
Nel,
Gerard, Wim (Renswoude?, ca 1956)
Nel, Wim, Gerard (Ermelo 1959?)
Waaruit
geboren:
|
1. |
Hans,
werkzaam bij koninklijke marine (1963-1969),
tram/metrobestuurder, bewaker, geboren op vrijdag 29 september 1944 te Rotterdam,
overleden op .. juli 2021. Getrouwd
(1) op 22-jarige leeftijd op woensdag 9 augustus 1967 te Amsterdam met Margaretha Johanna Cornelia (Greet) SIERSEMA,
21 jaar oud, geboren op maandag 22 oktober 1945 te Amsterdam, overleden op 24
juli 2018 te Rotterdam, dr. van Bernhard VROLIJK en
Aletta Elisabeth MOL. Getrouwd
(2) op 45-jarige leeftijd op maandag 30 oktober 1989 te Rozenburg met en gescheiden op 28 februari 2007 te Rozenburg van Mieczyslawa KIERSNOWSKA,
geboren op 17 februari 1951 te Kamienna Góra (Pl), dr. van Witold KIERSNOWSKI en Helena MICKIEWICZ |
||||||||||||||||||||||||
|
2. |
Mr Cornelis (Kees)
Ra, accountant,
ridder in de orde van Oranje Nassau, geboren op donderdag 5
september 1946 te Rotterdam.
|
||||||||||||||||||||||||
|
3. |
Vergeten bombardement
van 31 maart 1943 Het hevigste bombardement Rotterdam na dat van 14 mei
1940 vond plaats op 31 maart 1943. Amerikaanse bommenwerpers uit Groot-Brittannië
voerden die dag een aanval uit op haven- en scheepsbouwinstallaties in een
van de havengebieden in Rotterdam-West.
In plaats van hun doel te raken, het industriegebied tussen Keilehaven en Merwehaven, werd door de Amerikaanse
vliegers grote schade aangericht in nabijgelegen woongebieden, met name het
westelijk deel van de Schiedamseweg
en het westelijk deel van de wijk Bospolder/Tussendijken. Ongeveer 10 ha bebouwd gebied en
8 ha openbare weg werden verwoest en rond de 13.000 mensen raakten dakloos.
Het verwoeste gebied werd begrensd door het Marconiplein, de Mathenesserweg, de Rösener Manzstraat, de Van Duylstraat, de Rosenveldstraat
en de Blokmakerstraat[2] Slachtoffers Het dodental van het
bombardement bedroeg zeker 326.[2] De Rotterdamse brandweerman Gerrit van Ommering was betrokken bij de berging van de
slachtoffers en het zoeken naar overlevenden. Twee dagen na het bombardement
vond hij een nog levend, driejarig meisje dat vijftig uur onder het puin had
gelegen. Een deel van de
slachtoffers werd in een massagraf begraven op
de begraafplaats
Crooswijk. Monument bij gelegenheid vijftigjarige
herdenking Op 31 maart 1993 onthulde
toenmalig premier
Ruud Lubbers een monument in Park 1943 van
kunstenaar Mathieu Ficheroux
ter herinnering aan het bombardement[2].
2e Gijsingstraat met verwoeste panden als gevolg van het
bombardement van 31 maart 1943. Puinruimers aan het werk
2e
Gijshingstraat gezien vanuit de Bussinghstraat
Bruijnstraat met gemeentelijk badhuis Het gemeentelijk badhuis aan de Bruijnstraat was vermoedelijk
een oplossing voor vele gezinnen. In plaats van de wekelijkse teilbeurt in de
keuken was daar het Badhuis. Het water voor de teil werd op het gasfornuis
verwarmd (geysers waren nog geen gemeengoed) en de
kinderen gingen achter elkaar in de teil met hetzelfde water.
Als jongere ging je later (wekelijks) naar het badhuis voor een schrobbeurt.
Aangegeven stond een verblijf 20 minuten mocht duren. Na zo’n 90 minuten werd
je door de badmeester dringend verzocht weer te vertrekken. Dat het badhuis een belangrijke functie had moge blijken uit de vele
objecten die na het sluiten in het gemeentelijk museum opgenomen zijn. De
badmatten, het gevelbord, de witte deur van de badcel en het witte badbankje waren kennelijk belangrijk genoeg om bewaard te
blijven voor het nageslacht. Verder ontbrak het reglement niet en was er een
duidelijke oproep om vooral niet te zingen tijdens het ‘baden’ maar de stilte
te bewaren.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Generatie
II |
|||||||||||||||||||||||||
2 Arend DOCTER[2],
broodbezorger mbv een
hondenkar,
geboren op vrijdag 10 juni 1881 te Rotterdam[3],
gedoopt (nh) op zondag 24 juli 1881 te Rotterdam,
Oosterkerk, overleden op woensdag 24 januari 1945 te Rotterdam op 63-jarige
leeftijd.
Arend woonde aanvankelijk tot ca 1900 bij zijn
ouders in de Marnixstraat 49a. Vervolgens woonde hij in bij Arie van de Bos en
verhuisde later naar de burgemeester Roosstraat nr 20
en weer later naar de Palissanderstraat 18b[4]
zn. van Cornelis DOCTER (zie 4) en Heintjen HEUKELS (zie 5).
Getrouwd op 31-jarige leeftijd op woensdag 7 augustus 1912 te Rotterdam[5]
met de 27-jarige
3 Anna DELWEL, geboren op zaterdag 11
april 1885 te Kralingen, overleden op woensdag 1 oktober 1941 te Rotterdam op
56-jarige leeftijd, dr. van Philippus DELWEL (zie 6)
en Francina FLOHIL
(zie 7).
Waaruit geboren:
Arend gebruikte als broodbezorger een
hondenkar Op
schilderijen van Rotterdam van vroeger zijn regelmatig trekhonden te zien. Ze
worden gebruikt om karren met vracht voort te trekken. Vooral in de 19e en
20e eeuw zijn hondenkarren veel gebruikt. In allerlei branches die last te vervoeren hebben,
worden trekhonden ingezet. Op een foto van de bekende Rotterdamse fotograaf
Henri Berssenbrugge uit 1912 is te zien hoe
trekhonden wachten op vracht bij de Melkmarkt aan de Coolvest. Handzaam
Die foto is nu te zien op de tentoonstelling over de
Coolsingel in Museum Rotterdam. Rob Noordhoek van het museum: "In de binnenstad met
kleine steegjes en kleine straatjes was een hondenkar veel handzamer dan een
paardenkar. En een
hond was veel goedkoper. Je had er geen stal voor nodig en ze hoefden geen
speciaal eten. Het was een goedkoop lastdier voor de kleinere
ondernemers." Honden petitie
Al in 1864 is er aandacht voor het welzijn voor de dieren.
Een ingezonden brief in de krant is ondertekend door Sultan, Nero en Diana.
Zij roepen uit naam van de Gecommiteerden der Rotterdamsche Honden-Conférie
de lezers op om zelf waar te nemen hoezeer de trekhonden te lijden hebben. De Gecommiteerden menen dat het tijd is voor een
dierenwelzijnswet. Ze vinden dat de politiek in Rotterdam zich moet inspannen
voor het belang van de Rotterdamse hond. Het duurt nog tot 1911 voordat de
Trekhondenwet wordt ingevoerd. Noordhoek:
"Die wet regelt dat de honden niet worden mishandeld, dat hun tuig aan
voorwaarden voldoet en dat ze een dierwaardig bestaan kunnen leiden." De
wet wordt nauwelijk gehandhaafd. Bond
In 1912 wordt de Anti-Trekhondenbond opgericht, later
omgedoopt tot Bond tot Bescherming van Honden. Doel van deze bond is het
afschaffen van trekhonden. Kleine ondernemers die voor hun broodwinning hun
hondenkar niet kunnen missen, krijgen van de bond een bakfiets. De
politiek roert zich voorzichtig. "In Rotterdam doet de protestpartij Rapaljepartij in de jaren twintig een oproep tot een zes-urige werkdag voor trekhonden", weet Noordhoek. Na de
Tweede Wereloorlog zie je nauwelijks trekhonden
meer in Rotterdam. Dat heeft meer te maken met de beschikbare alternatieven
om vracht te vervoeren, dan met dierenwelzijn. Het
verbod op het gebruik van honden als trekkracht wordt in Nederland in 1962
van kracht. Dat is laat in vergelijking met andere landen. In bijvoorbeeld
Engeland en Frankrijk is de honderkar al in de
negentiende eeuw verboden. |
Cornelis Philippus (Kees) (zie 1). |
|
Generatie
III |
4 Cornelis DOCTER, sjouwer,
pakhuisknecht,
geboren op zaterdag 29 september 1838 te Deventer, overleden op donderdag 5
januari 1899 te Rotterdam op 60-jarige leeftijd.
sjouwer, pakhuisknecht, geboren op zaterdag 29 september 1838 te Deventer[8],
overleden op donderdag 5 januari 1899 te Rotterdam op 60-jarige leeftijd[9]
Cornelis en Heintjen vertrekken op 19 juli
1867 naar Rotterdam. Zij wonen achtereenvolgens in de Sophiastraat nr 54, 51a (20 maart 1883), 49a (21 augustus 1886) en
tenslotte Marnixstraat 49[10].
zn. van Jan DOCTER (zie 8) en Derkje GERRITS (zie 9).
getrouwd op 25-jarige leeftijd op donderdag 4 februari 1864 te Deventer[11]
met
de 25-jarige
5 Heintjen
HEUKELS, geboren op dinsdag 22 mei 1838 te Deventer, overleden op dinsdag
29 augustus 1905 te Rotterdam op 67-jarige leeftijd, dr. van Wolter
HEUKELS (zie 10) en Antonia Catriena
HAMER (zie 11).
Waaruit geboren:
|
1. |
Jan,
schoenmaker, wnd te Rotterdam St Mariastraat
69 (1901), geboren op zondag 23 oktober 1864 te Deventer[12],
overleden op maandag 22 augustus 1949 te Rotterdam op 84-jarige leeftijd
getrouwd op 28-jarige leeftijd op woensdag 30 augustus 1893 te Rotterdam[13]
met Elisabeth Neeltje (Betje) MASTENBROEK,
26 jaar oud, geboren op woensdag 16 januari 1867 te Rotterdam, overleden op
donderdag 13 februari 1930 te Rotterdam op 63-jarige leeftijd, dr. van Dirk MASTENBROEK en Gertijen NEUTEGEM. |
|
2. |
Wolter, geboren op zondag 23 oktober 1864 te Deventer, overleden
op woensdag 3 oktober 1894 te Rotterdam op 29-jarige leeftijd. |
|
3. |
Derkje, geboren op vrijdag 4
januari 1867 te Deventer, overleden op maandag 15 april 1867 te Deventer, 101
dagen oud. |
|
4. |
Antonia Catharina (Toos), geboren op vrijdag 21 februari 1868 te Rotterdam,
overleden op maandag 28 maart 1932 te Rotterdam op 64-jarige leeftijd
getrouwd op 34-jarige leeftijd op woensdag 18 februari 1903 te Rotterdam[14]
met Peter van DAM, 26 jaar oud, geboren op donderdag
21 september 1876 te Capelle op de IJssel, overleden op woensdag 29 november
1944 te Rotterdam op 68-jarige leeftijd[15],
zn. van Willem van DAM en Johanna
van BRUGGE. |
|
5. |
Cornelis Hendrik, geboren op dinsdag 12 april 1870 te Rotterdam, overleden
op dinsdag 25 oktober 1881 te Rotterdam op 11-jarige leeftijd. |
|
6. |
Gerrit Jan, timmermansknecht, geboren op maandag 4 maart
1872 te Rotterdam, overleden op donderdag 3 maart 1949 te Rotterdam op
76-jarige leeftijd getrouwd op 30-jarige leeftijd op woensdag 18 februari
1903 te Rotterdam met Janna (Jo) van RIJN,
geboren 1879/80 te Leiden, overleden op woensdag 5 februari 1941 te Rotterdam,
61 jr, dr. van Zeger
van RIJN en Lucie Sophia KAMSTRA. |
|
7. |
Dirk,
meubelmaker, geboren op woensdag 1 april 1874 te Rotterdam, overleden
op maandag 30 april 1956 te Rotterdam op 82-jarige leeftijd getrouwd op
31-jarige leeftijd op woensdag 14 juni 1905 te Rotterdam met Guda LOUÉ, 23 jaar oud, geboren op zaterdag
3 september 1881 te Hillegersberg, dr. van Johannes
Augustus LOUÉ en Maria Margaretha BONGAARDT. |
|
8. |
Hendrik, bierbrouwersknecht, geboren op dinsdag 16 mei
1876 om 2122 uur te Rotterdam, overleden op dinsdag 7 januari 1964 te Gouda
op 87-jarige leeftijd, wnt Berkelstraat,
Jofferdwarsstraat 44 getrouwd op 29-jarige leeftijd op woensdag 22
november 1905 te Rotterdam met Tannetje
(Anna) BREUR, 24 jaar oud, geboren op dinsdag 11 januari 1881 te
Capelle ad IJssel, overleden op woensdag 3 juli 1963 te Rotterdam op
82-jarige leeftijd, dr. van Klaas BREUR en Arendje SMITS. |
|
9. |
Johanna (Anna), geboren op zondag 6 januari 1878 om 4428 uur te
Rotterdam, overleden 1950-60 getrouwd (1) op 22-jarige leeftijd op woensdag 5
december 1900 te Rotterdam, gescheiden na 13 jaar op woensdag 4 februari 1914
te Rotterdam van Arie van den BOS, geboren op
woensdag 29 oktober 1873 te Rotterdam, zn. van Maria
Sophia van den BOS getrouwd (2) op 46-jarige leeftijd op woensdag 3
december 1924 te Rotterdam met Pieter Willem van der
HORN, 52 jaar oud, koperslager, geboren op maandag 20 mei 1872 te
Oegstgeest, overleden op maandag 12 mei 1941 te Hillegersberg op 68-jarige
leeftijd[16];
eerder weduwnaar van Anna van Gestel en daarvoor weduwnaar van Mechelina Bergers, zn. van Nicolaas
Johannes van der HORN en Sophia Paulina
ROUW. {Hij was eerder getrouwd ca 1895 met Mechelina BERGERS. Hij was eerder getrouwd
op 31-jarige leeftijd op woensdag 23 maart 1904 te Amsterdam met Anna van GESTEL.} |
|
10. |
Arend (zie 2).
|
|
11. |
Reinier, geboren op vrijdag 10 juni 1881 te Rotterdam, overleden
op dinsdag 5 februari 1884 te Rotterdam op 2-jarige leeftijd. |
6 Philippus DELWEL, arbeider, geboren
op vrijdag 28 december 1855 te Hillegersberg[17],
overleden op dinsdag 6 maart 1928 te Rotterdam op 72-jarige leeftijd[18],
zn. van Philippus DELWEL (zie 12) en Anna
(Johanna) ZOET (zie 13).
Francina Flohil en Philippus Delwel
Francina Flohil en Philippus Delwel
Getrouwd
op 20-jarige leeftijd op donderdag 10 augustus 1876 te Hillegersberg
met
de 18-jarige
7 Francina
FLOHIL, geboren op vrijdag 30 juli 1858 te Ouwerkerk, overleden op maandag
23 november 1953 te Rotterdam op 95-jarige leeftijd
dr. van Jan FLOHIL
(zie 14) en Dirkje KUIJPER (zie 15).
Waaruit geboren:
|
1. |
Jan,
geboren op vrijdag 11 augustus 1876 te Kralingen, overleden op dinsdag 1
december 1953 te Rotterdam op 77-jarige leeftijd. |
|
2. |
Philippus, geboren op donderdag 1 augustus 1878 te Kralingen. |
|
3. |
Dirk,
geboren op maandag 21 juni 1880 te Kralingen. |
|
4. |
Willem, geboren op vrijdag 8 december 1882 te Kralingen,
overleden 1967 te Rotterdam. |
|
5. |
Anna (zie 3).
|
|
6. |
Dirkje, geboren op vrijdag 15 juni 1888 te Kralingen. |
|
7. |
Cornelia, geboren op vrijdag 17 oktober 1890 te Kralingen. |
|
8. |
Eva (tante Eef), geboren op zondag 30 april 1893 te Kralingen. |
|
|
|
|
Eva
Delwel
Eva
Delwel en Jacobus ter Wee
Eva Delwel (ca 1983) Eva en Jaap hebben vele jaren in de Gashouderstraat gewoond 9. Hugo, geboren op vrijdag 3 januari 1896 te Kralingen, getrouwd op 30‑jarige leeftijd op donderdag 11 november 1926 te Rotterdam met Geertrui MARKENSTEIN, geboren 1894 te Kralingen, dr van Bastiaan Casparus MARKENSTEIN en Geertrui SCHOEREE. Francientje,
Anna Delwel, Francina Flohil
Dirkje, Neeltje, Eva en Anna Delwel Francina Flohil
Francina Flohil, Jacobus Ter Wee, Eva Delwel
|
HET PAUPERPARADIJS: Heropvoeding
van armen in de negentiende eeuw
Het pauperparadijs is een synoniem voor de
gestichten in Veenhuizen waar de armen van de maatschappij gedwongen in werden
opgenomen. Op meerdere plekken in Nederland waren buurten vergelijkbaar met het
pauperparadijs als onderdeel van ‘de Maatschappij van Weldadigheid’, een idee
van Johannes van den Bosch met als doel de armoede in Nederland uit te roeien.
In dit pauperparadijs werden duizenden arme gezinnen, weeskinderen en anderen
armen al dan niet gedwongen opgenomen voor een heropvoedingstraject.
Nederland de na Franse overheersing
Na
de Franse overheersing kwam de Nederlandse economie in een zware crisis
terecht. Dit had grote invloed op de welvaart en de economische gesteldheid van
de Nederlanders. Het aantal arme Nederlanders groeide. Johannes van den Bosch
kwam in 1818 met dé oplossing voor dit probleem: ‘de Maatschappij van
Weldadigheid’. Een gebied op het platteland waar de armen van de samenleving
(vaak afkomstig uit de steden) al dan niet gedwongen te werk gesteld zouden
worden. Het plan werd door van den Bosch voorgelegd aan Koning Willem I door
middel van een verzoekschrift met de volgende aanhef: “Een aanzienlijk getal
onderdanen van Uwe Majesteit hebben zich vereenigd om
een Maatschappij van Weldadigheid opterichten onder
de bescherming van zijne Koningklijke Hoogheid Prins
Frederik, met oogmerk om aan de talrijke klassen van behoeftige ingezetenen
arbeid te verschaffen.”
Vrije koloniën
Door
middel van een geldinzamelingsactie, wat wij vandaag de dag een crowdfunding zouden noemen, konden de rijken van de
maatschappij een stuiver per week bijdragen waarmee Van den Bosch de
heropvoeding van de paupers zou bewerkstelligen. Zo’n 20.000 rijken waren
bereid dit te doen. Op 18 augustus 1818 kocht hij langoed
Westerbeeksloot waar hij kolonistenwoningen op liet bouwen. In deze
‘proefkolonie’ huisvestte zich vanaf 29 oktober 1818 de door Van den Bosch
‘uitverkoren’ gezinnen die mee mochten doen aan dit experiment. Toen de
‘proefkolonie’ als experiment succesvol bevonden werd besloot van den Bosch meerdere
gebieden op te kopen om daar ook koloniën te stichten: het huidige
Frederiksoord, Wilhelminaoord, Boschoord en Willemsoord bijvoorbeeld, maar ook
gebieden in het huidige België.
Het paradijs
Om
Nederland volledig armoedevrij te maken was het niet alleen noodzakelijk om de
armen aan het werk te zetten in de koloniën, maar ook om hen her op te voeden.
Alleen op deze manier konden zij hun verdere leven armoedevrij zijn. Om deze
reden werden er in de koloniën scholen opgericht. De armen leerden lezen en schrijven
maar er waren bijvoorbeeld ook beroepsopleidingen om zo hun kansen in het leven
te vergroten. Niet iedereen was echter positief over dit paradijs: “De kolonist
Piets Arends vond dat het leven in de kolonie hem mooier was voorgespiegeld dan
het in werkelijkheid was. Toen hij hierover zijn beklag deed in een brief aan
zijn zuster kwam dit de leiding van de kolonie ter ore. Het kwam hem op een
flinke schrobbering van de directeur van de kolonie te staan, die geen goed
woord voor hem over had en hem ‘een grote domme luiaard’ noemde.”
Het pauperparadijs
Van
den Bosch kwam er al snel achter dat de ruimte die hij bezat te beperkt was om
alle armen onder te brengen. Hij richtte in Veenhuizen en Ommerschans
grootschalige koloniën op. In Veenhuizen deed hij dat door gestichten op te
kopen. Alleen hier was er al ruimte voor zo’n 8000-9000 mensen. Op dat moment
bleek dat “de paupers die goed in staat waren te werken niet wilden komen.”
Gedreven om zijn plan te laten slagen wist hij de koning ervan te overtuigen dat
weeskinderen beter af waren in de frisse buitenlucht in Veenhuizen dan in de
stad. Koninklijk besluit maakte het vervolgens mogelijk dat alle wezen en
verlaten kinderen ouder dan zes jaar naar Veenhuizen gestuurd werden. In feite
waren Veenhuizen en Ommerschans dan ook ‘onvrije koloniën’. Landlopers,
bedelaars, weeskinderen of kolonisten die niet goed functioneerden in de vrije
koloniën kwamen hier terecht en werden hier aan het werk gezet.
|
Generatie
IV |
8 Jan DOCTER, zetschipper, geboren
op dinsdag 31 december 1805 te Genemuiden[19]
(gezindte: ng), overleden op dinsdag 1 december 1891
te Deventer op 85-jarige leeftijd, zn. van Arent Jan DOCTER
(zie 16) en Aaltje Cornelis NIJBOER (zie 17).
Getrouwd
op 24-jarige leeftijd op dinsdag 1 juni 1830 te Deventer[20]
(getuige(n): Jacob Snorbos)
met de 25-jarige
9 Derkje
GERRITS, geboren op maandag 2 juli 1804 te Voorst[21],
gedoopt (ng) op zondag 15 juli 1804 te Voorst,
overleden op zaterdag 11 september 1880 te Deventer op 76-jarige leeftijd[22]dr.
van Jan GERRITS (zie 18) en Jenneken WILLEMS (BARLOO) (zie 19).
Waaruit geboren:
|
1. |
Arend Jan, schipper,
kapitein op een stoomboot, geboren op zondag 15 augustus 1830 te Deventer,
overleden op vrijdag 30 mei 1913 te Deventer op 82-jarige leeftijd. |
|
2. |
Johanna, geboren op maandag 8 juli 1833 te Deventer, overleden op
donderdag 28 november 1907 te Rotterdam op 74-jarige leeftijd, vertrekt in 1867
naar Rotterdam. |
|
3. |
Aaltjen, geboren op maandag 20
april 1835 te Deventer[23],
overleden op vrijdag 2 oktober 1846 te Deventer op 11-jarige leeftijd.
|
|
4. |
Jenniken, geboren op maandag 10
april 1837 te Deventer, vertrekt in 1867 naar Rotterdam. |
|
5. |
Cornelis (zie 4).
|
|
6. |
Henderika Margrita, geboren op 9 maart 1840
te Zaandam, overleden op donderdag 28 maart 1844 te Duur-Olst.
|
|
7. |
Jacoba, geboren maart 1842 te Kampen, overleden op woensdag 18
mei 1842 te Deventer. |
|
8. |
Hendrika Margrita, geboren op dinsdag 22
april 1845 te Rotterdam, wnt in 1865 aan de Vogelenzang 9. |
.
10 Wolter HEUKELS, timmerman,
geboren op zondag 9 december 1810 te Deventer, overleden op maandag 22 mei 1854
te Deventer op 43-jarige leeftijd,
zn.
van Hendrik HEUKELS (zie 20) en Reiniertje / Reintje
OLTHOF (zie 21).
Getrouwd op 26-jarige leeftijd op donderdag 6 april 1837 te Deventer[24]
met de 28-jarige
11 Antonia Catriena
HAMER, dienstbaar, winkelierster, grootburgeres van
Deventer, geboren
op woensdag 28 december 1808 te Deventer, overleden op maandag 4 april 1853 te
Deventer op 44-jarige leeftijd dr. van Gerrit Jan HAMER
(zie 22) en Isabella WILMINK (zie 23).
Waaruit
geboren:
|
1. |
Heintjen (zie 5) geboren
op dinsdag 22 mei 1838 te Deventer[25]
Klooster 3
|
|
2. |
Gerrit Jan, geboren op maandag 18
januari 1841 te Deventer, overleden op woensdag 16 februari 1842 te Deventer
op 1-jarige leeftijd. |
|
3. |
Gerrit
Jan,
geboren op maandag 16 oktober 1843 te Deventer getrouwd op 30-jarige leeftijd
op donderdag 7 mei 1874 te Deventer met Louise Christiana van de WAARD, geboren 1849-50 te Deventer,
overleden op donderdag 5 januari 1899 te Rotterdam, dr. van Rienier van de WAARDE en Hendrika
van ENK. |
|
4. |
Hendrik, geboren op dinsdag 18
november 1845 te Deventer, overleden op zondag 18 oktober 1846 te Deventer,
334 dagen oud. |
|
5. |
Reintje, geboren op vrijdag 13
augustus 1847 te Deventer getrouwd op 25-jarige leeftijd op donderdag 15 mei
1873 te Deventer met Gerrit Jan HAMER, 32 jaar oud,
geboren op donderdag 8 april 1841 te Deventer, zn. van Berend HAMER, kleermaker, en Hendrika Berendina SCHOLTEN. |
|
6. |
Bartha, geboren op woensdag 21
juli 1852 te Deventer, overleden op dinsdag 5 april 1853 te Deventer, 258
dagen oud. |
De burgers van Deventer
In vroeger tijden waren mensen
ingezetenen of burger van een plaatselijke gemeenschap, niet van een groter
geheel als een provincie of land. Zo kende de
stad Deventer ingezetenen en burgers. Eerstgenoemden hadden wel toestemming
gekregen om binnen de stad te wonen, maar ze hadden er verder geen rechten.
Burgers daarentegen mochten zonder beperkingen in de stad handel drijven, waren
vrijgesteld van de betaling van tolgeld dat de stad hief en mochten tot 1545 de
stadsweiden gebruiken. Die weiden waren stroomopwaarts, gelegen aan weerszijden
van de IJssel (dus in de richting van Gorssel en Wilp). Het jaar 1545 viel in
de bloeitijd van Deventer. Het burgerschap was geliefd en het aantal burgers
nam snel toe. Velen van hen maakten gebruik van hun recht om vee op de
stadsweiden te laten grazen en op die weiden werd het dan ook steeds drukker
met koeien en paarden. Daar wilde de stad iets aan doen. Zo kon het gebeuren,
dat in 1545 de stedelijke regering een onderscheid aanbracht tussen de burgers:
grootburgers mochten in het vervolg wel, maar kleinburgers niet meer de weiden
gebruiken. Vandaar dat deze twee soorten Deventenaren
ook bekend stonden als gras-, respectievelijk halfburgers.
Het verschil kwam niet alleen tot uitdrukking in het beschikken over meer of
minder rechten, maar ook in een hogere dan wel een lagere koopprijs voor het
burgerrecht. Het tweede verschil tussen beide categorieën van stedelingen
ontstond in 1560, toen het Burgerweeshuis werd opgericht voor uitsluitend wezen
van grootburgers. Alleenstaande kinderen van kleinburgers, van
ingezetenen en van overleden ouders zonder band met Deventer moesten zich maar
wenden tot het armbestuur en konden vanaf 1679 worden opgenomen in het
Kinderhuis. et grootburgerrecht ging over op in Deventer geboren wettige
kinderen waarvan de vader dat recht bezat. De stad kon het recht ook cadeau
doen. Dan gold het als een secundaire arbeidsvoorwaarde voor van elders komende
functionarissen, bijvoorbeeld voor ambtenaren, organisten en hoogleraren. In de
17e en 18e eeuw moest een toekomstige grootburger naar het stadhuis komen met
zijn eigen geweer (als teken dat hij de stad wilde helpen verdedigen) en met
twee brandemmers in de hand (als teken dat hij bereid was om mee te helpen met
de brandweer). Aldus toegerust legde de nieuweling voor de stadsregering de burgereed af. In het midden van de negentiende eeuw
hielden steeds minder stedelingen vee. Na veel discussie heeft de gemeenteraad
in 1866 een nieuwe regeling vastgesteld die nog steeds van toepassing is. Het
verkopen of schenken van het grootburgerrecht werd beëindigd. Degenen die nog
over dit recht beschikten mochten kiezen tussen een jaarlijkse uitkering van
dertig gulden of het weiden van een paard.
Grootburger is men nu wanneer men wettig afstamt
van één van de in 1866 als zodanig geregistreerde families, te Deventer is
geboren en er een zelfstandige huishouding voert. De vererving geschiedt in
mannelijke lijn. Bij vrouwen wordt het recht slapend door huwelijk. Voert de
dochter van een grootburger in ongetrouwde staat een zelfstandig huishouden,
dan heeft zij wel recht op een uitkering. Dat geldt ook wanneer zij weduwe of
wettig gescheiden is. Grootburgers die de stad verlaten, kunnen weer één jaar
nadat zij zijn teruggekomen aanspraak maken op hun recht.
Geleidelijk daalt
het aantal grootburgers. Door het uitsterven, maar vooral door het verhuizen
van families uit de gemeente is hun aantal nu nog 116 en behoren zij tot 30
verschillende families. Tenminste één grootburger laat elk jaar nog een paard
weiden. De uitvoering van de regeling van het recht is in handen van de
afdeling Burgerzaken van de gemeente. Eens in de vijf jaar nodigen burgemeester
en wethouders alle grootburgers uit voor een feestelijke bijeenkomst in het
stadhuis. Iemand houdt daar een inleiding, één van de aanwezigen krijgt haar of
zijn uitkering in contanten uitbetaald en allen ontmoeten elkaar tijdens een
receptie. Zo houdt de gemeente Deventer dit historische recht, herinnering aan
een lange en rijke geschiedenis, in ere.
Grootburgers van
Deventer kunnen aanspraak maken op een jaarlijkse uitkering van € 13,61. De
gemeenteraad heeft op 15 februari 1866 besloten de rechten van de grootburgers
tot het drijven van vee op stadsweiden te vervangen door een jaarlijkse
vergoeding. Dit raadsbesluit is nog steeds geldig.
12 Philippus DELWEL, sjouwer, schipper, scheepstimmerman, geboren op dinsdag 9 mei
1815 te Kralingen[26], overleden op maandag 5
maart 1894 te Kralingen op 78-jarige leeftijd, zn. van Joannes (Jan) DELWEL (zie 24) en Johanna (Anna) van der LUGT (zie 25).
Getrouwd op 19-jarige leeftijd op zaterdag 21 februari 1835 te Kralingen
met de
20-jarige
13 Anna (Johanna) ZOET, geboren
op maandag 30 mei 1814 te Ouderkerk ad IJssel, overleden op maandag 15 januari
1894 te Kralingen op 79-jarige leeftijd, dr. van Jan ZOET (zie 26) en Anna DEKKER (zie 27).
Waaruit geboren:
|
1. |
Johannes, slepersknecht,
melkventer,
geboren op vrijdag 19 december 1834 te Kralingen, overleden op vrijdag 19
februari 1915 te Rotterdam op 80-jarige leeftijd. |
|
2. |
Johanna, geboren op dinsdag 9
februari 1836 te Hillegersberg, overleden op maandag 29 mei 1905 te Rotterdam
op 69-jarige leeftijd. |
|
3. |
Eva, geboren op vrijdag 15
december 1837 te Kralingen, overleden op donderdag 27 juni 1839 te Kralingen
op 1-jarige leeftijd. |
|
4. |
Wilhelmina, geboren op woensdag 16
januari 1839 te Kralingen, overleden op donderdag 9 mei 1839 te Kralingen,
113 dagen oud. |
|
5. |
Eva, geboren op zondag 15 maart
1840 te Hillegersberg, overleden op zondag 11 oktober 1914 te Rotterdam op
74-jarige leeftijd. |
|
6. |
Klazina, dienstbode, geboren op dinsdag 1 maart
1842 te Kralingen, overleden op maandag 8 april 1907 te Rotterdam op
65-jarige leeftijd. |
|
7. |
Willem, los werkman,
bootwerker,
geboren op donderdag 6 juni 1844 te Kralingen, overleden op zaterdag 10
december 1910 te Kralingen op 66-jarige leeftijd. |
|
8. |
Antonia, geboren op dinsdag 17
november 1846 te Hillegersberg, overleden op dinsdag 25 september 1900 te
Rotterdam op 53-jarige leeftijd. |
|
9. |
Maria, geboren op woensdag 27
september 1848 te Hillegersberg, overleden op dinsdag 25 maart 1913 te
Rotterdam op 64-jarige leeftijd. |
|
10. |
Cornelia, geboren op zaterdag 31
augustus 1850 te Hillegersberg, overleden op donderdag 2 mei 1929 te
Rotterdam op 78-jarige leeftijd. |
|
11. |
Wilhelmina, geboren op zaterdag 12
februari 1853 te Hillegersberg, overleden op maandag 15 mei 1911 te Rotterdam
op 58-jarige leeftijd.
|
|
12. |
Philippus (zie 6), geboren op
vrijdag 28 december 1855 te Hillegersberg[27].
|
|
13. |
Elizabeth, geboren op dinsdag 15
december 1857 te Hillegersberg, overleden op zaterdag 19 december 1857 te
Hillegersberg, 4 dagen oud. |
14 Jan FLOHIL, geboren op woensdag 5
augustus 1835 te Ouwerkerk, overleden op zaterdag 31 oktober 1874 te Kralingen
op 39-jarige leeftijd, begraven op maandag 2 november 1874 te Kralingen, arbeider,
vertrekt op 3 maart 1866 naar Kralingen
zn. van Leendert FLOHIL (zie 28) en Francina DAZE (zie 29).
Getrouwd op 22-jarige leeftijd op woensdag 31 maart 1858 te Ouwerkerk[28]
met de 22-jarige
15 Dirkje KUIJPER, geboren op vrijdag
15 januari 1836 te Ouwerkerk, overleden op zaterdag 25 april 1874 te Kralingen
op 38-jarige leeftijd, dr. van Hugo KUIJPER (zie 30) en Wilhelmina Huberdina HEULE (zie 31).
Waaruit geboren:
|
1. |
Francina (zie 7) geboren op vrijdag
30 juli 1858 te Ouwerkerk.
|
|
2. |
Hugo, geboren op maandag 2
januari 1860 te Ouwerkerk, overleden op woensdag 1 augustus 1866 te Rotterdam
op 6-jarige leeftijd. |
|
3. |
Leendert
Frans,
geboren op vrijdag 18 januari 1861 te Ouwerkerk, overleden op woensdag 7
oktober 1868 te Rotterdam op 7-jarige leeftijd. |
|
4. |
Willem
Hubert,
geboren op maandag 18 januari 1864 te Ouwerkerk, overleden op woensdag 11
september 1929 te Rotterdam op 65-jarige leeftijd.
De inschrijving in
de burgerlijke stand van Rotterdam vermeldt Ouwerkerk aan den IJssel (=
Zeeland) Willem
Hubert wordt op 28 februari 1895 ingeschreven in Kralingen. Aanvankelijk
woonde hij in bij Philippus Delwel en later in
het tehuis voor ouden |
|
5. |
Cornelis
Josua, geboren op maandag 18
juni 1866 te Kralingen, overleden op maandag 15 februari 1892 te Kralingen op
25-jarige leeftijd. |
Willem
Hubert Flohil (1864) met Cornelis Philippus Docter
(ca 1920
Francina Flohil, Eva Delwel en Philippus Delwel (ca 1920)
|
5. |
Cornelis
Josua, geboren op maandag 18
juni 1866 te Kralingen, overleden op maandag 15 februari 1892 te Kralingen op
25-jarige leeftijd.
|
|
Generatie
V |
|
16 Arent Jan DOCTER, schipper,
geboren op maandag 26 oktober 1778 te Veessen, gedoopt (ng)
op zondag 1 november 1778 te Veessen, overleden op maandag 26 februari 1855 te
Deventer op 76-jarige leeftijd
Jan Docter verkoopt op 31
januari 1811 samen
met Lambert en Arend Docter voor f600 publiek aan Jan Slot en Leida de Weert een buitendijks huis en grond te Veessen[29]
zn. van Jan DOCTER (zie 32) en Gerritjen van SCHOONHOVEN (zie 33).
Ondertrouwd op zaterdag 26 oktober 1805 te Deventer, getrouwd 00 november 1805
te Deventer met
17 Aaltje Cornelis NIJBOER, geboren
1788 te Genemuijden, overleden op woensdag 1 oktober
1856 te Deventer, dr. van Cnelis Hendriksz (Knelis, Cornelis)
NIJEBOER
(zie 34) en Geesken Alberts van den BERG (zie 35).
Waaruit
geboren:
|
1. |
Jan (zie 8), geboren op
dinsdag 31 december 1805 te Genemuijden[30] (gezindte: ng).
|
|
2. |
Gerrigje, geboren op woensdag 27
januari 1808 te Genemuiden (gezindte: ng),
overleden op vrijdag 13 februari 1874 te Zwartsluis op 66-jarige leeftijd. |
|
3. |
Cornelis[31], beurtschipper op Amsterdam, geboren op zondag 29
oktober 1809 te Genemuiden (gezindte: ng),
overleden op woensdag 27 februari 1856 te Apeldoorn op 46-jarige leeftijd Na het overlijden van Cornelis treedt WR Bennink op als voogd over
Hillegonda en Arend Jan
Getrouwd (1)
op 29-jarige leeftijd op donderdag 25 juli 1839 te Deventer met Jannetje SLOBBEN,
geboren ca 1814 te Driel, gedoopt te Deventer, overleden op woensdag 19
oktober 1842 te Apeldoorn, dr. van Albert Hendriks
SLOBBEN en Hendrikje TEUNISSEN Getrouwd (2)
op 34-jarige leeftijd op woensdag 8 november 1843 te Apeldoorn met Wilhelmina BENNINK, dienstmeid, geboren ca 1818, overleden op 2 juli 1857 te Amsterdam, dr.
van Teunis BENNINK en Hilletje Wouters RIJSDORP.
, |
|
4. |
Gerrit, geboren op dinsdag 29
oktober 1811 te Genemuijden (gezindte: ng), overleden op maandag 26 maart 1860 te Kampen op
48-jarige leeftijd. Getrouwd (2)
op 33-jarige leeftijd op zaterdag 4 oktober 1845 te Zwartsluis met Roelina Helena ter STEGE,
34 jaar oud, geboren op woensdag 13 maart 1811 te Hoogeveen, dr. van Albertus Johannis ter STEGE
en Jantien ter HOORN. {Zij was eerder getrouwd
voor 1845.} |
18 Jan GERRITS, daghuurder, bouwman,
geboren op woensdag 29 april 1772 te Broek-Voorst, gedoopt (ng)
op zondag 3 mei 1772 te Voorst, overleden op zaterdag 17 februari 1849 te
Terwolde op 76-jarige leeftijd[32]
Van
Lammert Arens, ontfangen het jaar pagt
van de Ledige Hofstede,
verschenen Petri 1814 10=0=0
verschenen Petri 1815 en 1816 20=0=0
1815 den 27 September bovenstaande stuk land de ledige Hofstede verpagt aan Arent Reuvekamp voor ses jaaren, jaarlijks voor 15 gulden,
aanvang nemende Petri 1816.
1816 den 11 April ontfangen Petri 1817 15=0=0
en Petri 1818 15=0=0
1819 den 23 Januarij ontfangen
Petri 1819 15=0=0
Verrekent in 1819.
Nu Jan Garrits (Reuvekamp)
Pauwel.
1823
Mai 10 De pagt verschenen in onderscheiden termijnen
betaald 1820 f. 15,=
1821 15,=
1822 15,=
1823 15,=
1824 15,=
1825 15,=
1826 15,=
Verrekend 20 Julij 1827.
1831 Julij 21 1827 f. 15,=
1828 15,=
1829 15,=
In mindering op 1830 2,=
Bij marken resolutie van 23 Mei 1835 is de resterende pacht kwijtgescholden.
Het
gebruik
De
tekst in zwart is de tekst, zoals deze in de markeboeken
staat opgetekend. De tekst in blauw betreft de beeldgegevens.
Achter
in het tweede deel wordt opnieuw begonnen met paginering in een omgedraaid markeboek. Bij de transcriptie moet de
tekst
van achter naar voren worden gelezen. Het betreft de beeldnummers 143159.
Begin hier met het lezen van de transcriptie
van
beeldnummer 159 linkerzijde, lees vervolgens de transcriptie van beeldnummer
158 rechterzijde, 158 linkerzijde en zo
verder.
Inleiding:
Lang
werd gedacht dat de markeboeken van Appen verloren
waren gegaan. Er bevinden zich echter nog twee markeboeken
in
particulieer bezit. Deze betreffen de periode
16311846.
Het
eerste deel, dat de periode 16311732 beslaat, begint met een afschrift van
het markerecht, dat in 1566 werd vastgesteld. Het tweede deel begint in 1733 en
eindigt met de verdeling van de markegronden en de opheffing van de markeorganisatie in 1846.
De
twee markeboeken zijn in 2012 gedigitaliseerd. Hoewel
de markeboeken dus niet in fysieke vorm aanwezig zijn
in het
gemeentearchief,
is er wel een digitale versie beschikbaar. Deze digitale versie is te
raadplegen in de studiezaal.
De
gedigitaliseerde markeboeken zijn in de periode 2012
- 2013 getranscribeerd door de heer B.W. van 't Erve[33].
zn. van Gerrit Jan BERENDS (zie 36) en Derkjen LAMMERS (zie 37).
Ondertrouwd (1) op vrijdag 27 februari 1801 te Voorst, getrouwd voor de kerk op
28-jarige leeftijd op vrijdag 20 maart 1801 te Voorst (ng)
27
februari 1801 tr. 20 maart 1801 Voorst Ger Jan
Gerrits jm 29j geb en wnd te Voorst en Jenneken Willems
jd 22 j geb en wnd te Voorst
met Jenneken WILLEMS (BARLOO), 21 jaar oud (zie 19).
Getrouwd (2) op 48-jarige leeftijd op zaterdag 17 maart 1821 te Voorst, weduwnaar
van Jenneken Barloo, weduwe
van Arend Reuvekamp
met Christina Geertruij (Kristina) LAMBERTS (Lammers), 43 jaar oud, boerenwerk doende, geboren op zondag 15 juni
1777 te Voorst, gedoopt (ng) op zondag 22 juni 1777
te Broek (Voorst), overleden voor 17 februari 1849, dr. van Lammert
ARENTS, werkman, en Johanna
(Hanna, Maria) HARMS, werkvrouw. {Zij was eerder getrouwd voor
1821 met Arend REUVEKAMP, geboren ca 1774, overleden
voor 1821.
Van
Arent Reuvekamp,
De pagt van de Ledige Hofstede, verschenen Petri
1804 10=0=0
1805 10=0=0
1806 10=0=0
1807 10=0=0
1808 10=0=0
En Petri 1809 10=0=0
1815
den 27 September bovenstaande stuk land de ledige Hofstede verpagt
aan Arent Reuvekamp voor ses
jaaren, jaarlijks voor 15 gulden, aanvang nemende
Petri 1816[34].
1816 den 11 April ontfangen Petri 1817 15=0=0
en Petri 1818 15=0=0
1819 den 23 Januarij ontfangen
Petri 1819 15=0=0
Verrekent in 1819
19
Jenneken WILLEMS (BARLOO),
landvrouw, geboren op donderdag 14
oktober 1779 te Voorst, gedoopt (ng) op zondag 24 oktober
1779 te Voorst, overleden op vrijdag 31 juli 1807 te Voorst op 27-jarige
leeftijd. , begraven op dinsdag 4 augustus 1807 te Voorst[35], dr. van Willem
Jansen BARLOO
(zie 38) en Gerdina/Gerritje
(Harms) WIGMAN
(zie 39).
Waaruit geboren:
|
1. |
Gerdina, dienstmeid,
geboren op woensdag 15 april 1801 te Voorst[36], gedoopt (ng) 19-41-1801 te Voorst getrouwd (1) op 24-jarige
leeftijd op zaterdag 30 april 1825 te Voorst met Berend
Jansen TAMBOER, 39 jaar oud, daghuurder, geboren op dinsdag 18
april 1786 te Apeldoorn[37], overleden op zondag 21
augustus 1825 te Twello op 39-jarige leeftijd, zn. van Derk
Janssen TAMBOER, landman, en Janna KNIPPENBERG, landvrouw Getrouwd (2)
op 26-jarige leeftijd op vrijdag 27 april 1827 te Apeldoorn met Anthony van TERBURG. |
|
2. |
Willemina
JANSEN,
geboren op zondag 16 januari 1803 te Voorst, gedoopt (ng)
op zondag 23 januari 1803 te Voorst, overleden op dinsdag 24 januari 1865 te
Gorssel op 62-jarige leeftijd getrouwd op 21-jarige leeftijd op zaterdag 18
december 1824 te Voorst met Derk Jan BRUS, 29 jaar
oud, boerenknecht, geboren op zaterdag 10 januari 1795 te Warnsveld, gedoopt
(ng) op zondag 11 januari 1795 te Warnsveld[38], zn. van Derk
BRUS en Janna LINDEMANS. |
|
3. |
Derkje (zie 9), geboren op
maandag 2 juli 1804 te Voorst[39], gedoopt (ng) op zondag 15 juli 1804 te Voorst.
. |
|
4. |
Janna, geboren op dinsdag 19
november 1805 te Voorst, gedoopt (ng) op zondag 24 november
1805 te Voorst getrouwd op 18-jarige leeftijd op vrijdag 30 januari 1824 te
Deventer met Frederik ten VOORDE, 22 jaar oud,
geboren op woensdag 17 juni 1801 te Deventer, zn. van Zwier
ten VOORDE en Catrina
TOLHUIJS. |
|
5. |
Trijntjen, geboren op woensdag 13
juli 1807 te Voorst, gedoopt (ng) op zondag 19 juli
1807 te Voorst. |
Gezicht
op Deventer
20 Hendrik HEUKELS, schipper(sknecht), gedoopt op woensdag 21
september 1774 te Deventer, overleden op dinsdag 19 november 1844 te Deventer
op 70-jarige leeftijd[40],n. van Willem
HEUKELS
(zie 40) en Harmina LUELOF/LULOFS (zie 41).
Getrouwd voor de kerk 9-00-1808 te Deventer met
21 Reiniertje
/ Reintje OLTHOF, geboren te Epse, gedoopt (ng) op zondag 8 maart 1772 te Deventer-Bergkerk, belijdenis
te Epse pasen 1797, overleden op zaterdag 23
maart 1850 te Deventer op 78-jarige leeftijd[41], dr. van Wolter
OLTHOF
(zie 42) en Maria Roelofsen
EGGINK
(zie 43).
Waaruit geboren:
|
1. |
Willem, schipper(sknecht), geboren 1809 te Deventer. Getrouwd (2)
op donderdag 23 maart 1848 te Deventer met Gesina Johanna van KEMPEN, geboren 1803-04
te Deventer, dr. van Hendrik van KEMPEN en Alberdina ten KATE. |
|
2. |
Wolter (zie 10).
|
|
3. |
Bartje, geboren op zondag 20
april 1817 te Deventer. |
|
4. |
Lulof, schilder, geboren op
zaterdag 11 september 1819 om 19.00 uur te Deventer, overleden december 1907
te Deventer, begraven op zaterdag 14 december 1907 te Deventer. Getrouwd (2)
op 31-jarige leeftijd op donderdag 31 juli 1851 te Olst met Hendrikjen WISSINK, geboren 1822 te Olst,
dr. van Jannes WISSINK en Maria
STRUNK. |
22 Gerrit Jan HAMER, grootburger van Deventer, gedoopt (ng) op dinsdag 23 februari 1768 te Deventer, overleden op
maandag 6 oktober 1845 te Deventer op 77-jarige leeftijd, belijdenis met pasen 1788[42]
zn. van Henrik
HAMER
(zie 44) en Jacomina BONGAART/D (zie 45).
Getrouwd voor de kerk op 31-jarige leeftijd op zondag 5 mei 1799 te Deventer
met de
31-jarige
23 Isabella WILMINK, gedoopt (ng) op zondag 14 februari 1768 te Bathmen[43], overleden op vrijdag 10
november 1843 te Deventer op 75-jarige leeftijd[44].
Dr. van Antonij WILMINK (WILLEMINK) (Teunis Garritsen) (zie 46) en Judith
Aletta ENTING/K
(zie 47).
Waaruit
geboren:
|
1. |
Hen(d)rik, schoenmaker, geboren op donderdag 18 februari 1802 te Deventer,
overleden op vrijdag 16 oktober 1874 te Deventer op 72-jarige leeftijd. |
|
2. |
Jacomina
Antonia,
gedoopt op zondag 6 november 1803 te Deventer, overleden op woensdag 13
november 1839 te Deventer op 36-jarige leeftijd. |
|
3. |
Antonia, gedoopt op woensdag 26
februari 1806 te Deventer, overleden op dinsdag 4 maart 1806 te Deventer, 6
dagen oud. |
|
4. |
Johanna
Berendina, gedoopt op woensdag 7
oktober 1807 te Deventer, overleden op woensdag 25 december 1822 te Deventer
op 15-jarige leeftijd. |
|
5. |
Antonia
Catriena (zie 11).
|
|
6. |
Berend, kleermaker, geboren op woensdag 12 december 1810 te Deventer,
overleden op vrijdag 23 december 1887 te Deventer op 77-jarige leeftijd
getrouwd te Deventer met Hendrika Berendina
SCHOLTEN, geboren op donderdag 10 november 1808 te Deventer, dr. van Hendrik SCHOLTEN en Johanna van
der LEUS. |
24 Joannes (Jan) DELWEL, tapper,
geboren te Hillegersberg, gedoopt (rk) op zaterdag 6
maart 1790 te Kralingen (getuige(n): Jacoba van Honswijk,
Henric Bruch)[45],
overleden op dinsdag 9 februari 1847 te Hillegersberg op 56-jarige leeftijd, overleden als Jan Delwel (moeder Maria van Honswijk), zn. van Philippus Johannes DELWEL (Delwil, Dellewel) (zie 48) en
Maria Catharina (van) HONS(E)WIJ(C)K
(zie 49).
Getrouwd op 24-jarige leeftijd op woensdag 23 november 1814 te Kralingen[46]
25
Johanna (Anna) van der LUGT, geboren op vrijdag
1 juni 1792 te Kralingen, gedoopt (ger) op zondag 3
juni 1792 te Kralingen[47],
overleden op maandag 7 september 1846 te Hillegersberg op 54-jarige leeftijd,
dr. van Willem Jansz van der LUGT
(zie 50) en Hester LIJON (Leon)
(zie 51).
Waaruit geboren:
|
1. |
Philippus (zie 12) geboren op dinsdag 9 mei 1815 te
Kralingen[48].
|
|
2. |
Willem DELWEL(l), aschophaalder, bouwman (1874), geboren op maandag 19 mei 1817 te Hillegersberg,
overleden op zondag 10 oktober 1897 te Rotterdam op 80-jarige leeftijd
getrouwd met Cornelia VUYK, geboren op woensdag 5 september
1821 te Rotterdam, dr. van Marinus VUYK en Barbara van MOURIK. |
|
3. |
Gerrit, geboren op woensdag 20 oktober
1819 te Kralingen, overleden op zondag 25 mei 1902 te Kralingen op 82-jarige
leeftijd getrouwd met Elizabeth RIETHOF, geboren op
dinsdag 2 april 1833 te Dordrecht, dr. van Hendrik
RIETHOF en Elisabeth van KEPPEL. |
|
4. |
Johannes, scheepstimmerman, geboren op woensdag 24
april 1822 te Rotterdam, overleden op dinsdag 16 november 1869 te Borgerhout
op 47-jarige leeftijd getrouwd op 29-jarige leeftijd op woensdag 1 oktober
1851 te Rotterdam met Catharina van KERKUM, dr. van
Willem van KERKUM en Catharina
HESSE. |
|
5. |
Anthonie, gistwerker, geboren op zaterdag 26
juni 1824 te Kralingen, overleden op maandag 22 september 1902 te Kralingen
op 78-jarige leeftijd getrouwd (1) op 21-jarige leeftijd op woensdag 25
februari 1846 te Hillegersberg met Teuntje van der
HOEVEN, geboren ca 1824 te Maassluis, overleden op dinsdag 7 juli 1857 te
Rotterdam, dr. van Jacob van der HOEVEN en Anna van VEEN getrouwd (2) op 35-jarige leeftijd op
woensdag 30 mei 1860 te Rotterdam met Janna POLLEMAN,
37 jaar oud, geboren op donderdag 23 januari 1823 te Rotterdam, dr. van Jan POLLEMAN en Jannetje
de BOER. |
26 Jan ZOET, gedoopt op donderdag 5
juni 1783 te Nieuwerkerk aan den IJssel, overleden te Ouderkerk ad IJssel, zn.
van Witte SOET (zie 52) en Eefje (Iefje,
Ijfje) ZEEUW (zie 53).
Getrouwd voor de kerk op 23-jarige leeftijd op zondag 11 januari 1807 te
Ouderkerk aan de IJssel[49]
met
de 23-jarige
27 Anna DEKKER, naaister (1809), werkster (1829), geboren
op zondag 4 januari 1784 te Ouderkerk ad IJssel, gedoopt (ng)
op zondag 11 januari 1784 te Ouderkerk ad IJssel, overleden op dinsdag 31 juli
1849 te Ouderkerk aan den IJssel op 65-jarige leeftijd[50],
dr. van Sijmen (Simon)
DEKKER (zie 54) en Lijsbeth (Lijsje)
SCHUURMAN (zie 55).
Waaruit geboren:
|
1. |
Nn, geboren op maandag 2
januari 1809 te Ouderkerk ad IJssel, overleden op maandag 2 januari 1809 te
Ouderkerk ad IJssel, 0 dagen oud. |
|
2. |
Iefje (Eva), naaister (1829), geboren op zondag 7 januari
1810 te Ouderkerk ad IJssel, gedoopt op woensdag 10 januari 1810 te Ouderkerk
ad IJssel, overleden op donderdag 5 oktober 1848 te Ouderkerk aan den IJssel
op 38-jarige leeftijd getrouwd voor de kerk op 28-jarige leeftijd op zaterdag
1 september 1838 te Ouderkerk ad IJssel met Hendrik van
VLIJMEN, 27 jaar oud, geboren op zaterdag 27 april 1811 te Krimpen ad
Lek, zn. van Pieter van VLIJMEN en Aagje
KELK. |
|
3. |
Anna (Johanna) (zie 13). |
28 Leendert FLOHIL arbeider,
geboren op donderdag 19 januari 1804 te Bruinisse, gedoopt (ng)
op zondag 22 januari 1804 te Bruinisse, overleden op dinsdag 12 februari 1867
te Bruinisse op 63-jarige leeftijd
zn.
van Jan Cornelisse FLOHIL (zie
56) en Jozina
Claesse KIK (zie 57).
Getrouwd op 30-jarige leeftijd op zaterdag 11 oktober 1834 te Ouwerkerk[51]
met de
19-jarige
29 Francina
DAZE, arbeidster, geboren op woensdag 26 oktober 1814 te Oosterland,
overleden te Boston (USA), emigreert in 1869 met 1 kind naar de Verenigde Staten, dr. van Leendert (Leonard) DAZE (zie 58) en Cornelia van der WELLE (zie 59).
Waaruit geboren:
|
1. |
Jan (zie 14).
|
|
2. |
Leendert, geboren op dinsdag 7 maart 1837 te Ouwerkerk, overleden
op woensdag 15 maart 1837 te Ouwerkerk, 8 dagen oud. |
|
3. |
Cornelia, geboren op woensdag 9 januari 1839 te Ouwerkerk,
overleden op dinsdag 5 februari 1839 te Ouwerkerk, 27 dagen oud. |
|
4. |
Cornelia Jozina, geboren op woensdag 2
september 1840 te Ouwerkerk getrouwd op 22-jarige leeftijd op donderdag 12
maart 1863 te Ouwerkerk met Philippus ADDISON, geboren ca 1838. |
|
5. |
Jozina, naaister (1862), arbeidster (1868), geboren op vrijdag 20 oktober 1843 te Ouwerkerk, overleden
op zondag 10 mei 1868 te Ouwerkerk op 24-jarige leeftijd getrouwd op
19-jarige leeftijd op zaterdag 29 november 1862 te Ouwerkerk Noordgouwe met Johannis van der MAAS,
geboren 1834-35 te Oosterland, zn. van Willem van der
MAAS en Suzanna BAL. |
|
6. |
Leendert, geboren op vrijdag 10 april 1846 te Ouwerkerk getrouwd op
21-jarige leeftijd op woensdag 31 juli 1867 te Kralingen met Maria
BORN, geboren 1845. |
|
7. |
Marina Jacoba, geboren op donderdag 8 februari 1849 te Ouwerkerk. |
|
8. |
Maria,
geboren op zondag 2 juni 1850 te Ouwerkerk, getrouwd op 18-jarige leeftijd op
vrijdag 14 augustus 1868 te Ouwerkerk met Hugo KUIJPER,
21 jaar oud, geboren op maandag 8 februari 1847 te Ouwerkerk, zn. van Cornelis Pietersz KUIPER, broodbakker, en
Maria HOLLANDER. Maatje en Hugo vertrekken op 27 juli 1869 naar
Noord-Amerika |
|
9. |
Bartel, geboren op zondag 8
januari 1854 te Ouwerkerk. Bartel
vertrekt op 27 juli 1869 naar Noord-Amerika. |
30 Hugo KUIJPER, , doodgraver,
geboren op dinsdag 19 maart 1811 te Ouwerkerk (gezindte: ng),
overleden op zaterdag 16 januari 1869 te Ouwerkerk op 57-jarige leeftijd
geboren
op dinsdag 19 maart 1811 te Ouwerkerk (gezindte: ng),
overleden op zaterdag 16 januari 1869 te Ouwerkerk op 57-jarige leeftijd, zn van Pieter Hzn
Kuijper en Maria Doeze, zn. van Pieter Huijbrechtsz
KUIJPER (zie 60) en Maria Hugen DOEZE (zie 61).
Getrouwd op 23-jarige leeftijd op donderdag 10 juli 1834 te Ouwerkerk
met
de 22-jarige
31 Wilhelmina Huberdina
HEULE, naaister,
geboren op maandag 6 juli 1812 te Ouwerkerk, overleden op donderdag 7 maart
1895 te Ouwerkerk op 82-jarige leeftijd, dr. van Guillaume (Willem) HEULE (zie
62) en Dirkje de KOK (zie 63).
Waaruit geboren:
|
1. |
Maria,
geboren op woensdag 7 januari 1835 te Ouwerkerk, overleden op vrijdag 21
december 1923 te Ouwerkerk op 88-jarige leeftijd. |
|
2. |
Dirkje (zie 15).
|
|
3. |
Pieter, geboren op zaterdag 11 februari 1837 te Ouwerkerk, overleden
op maandag 2 november 1840 te Ouwerkerk op 3-jarige leeftijd. |
|
4. |
Willem, geboren op vrijdag 28 december 1838 te Ouwerkerk,
overleden op vrijdag 12 februari 1841 te Ouwerkerk op 2-jarige leeftijd. |
|
5. |
Cornelus, geboren op zondag 11
oktober 1840 te Ouwerkerk, overleden op maandag 2 juli 1917 te Ouwerkerk op
76-jarige leeftijd.
|
|
6. |
Dina Pieternella, geboren op maandag 8
augustus 1842 te Ouwerkerk, overleden op zondag 24 januari 1937 te Ouwerkerk
op 94-jarige leeftijd. |
|
7. |
Hubrina Pieternella, geboren op zaterdag 10
februari 1844 te Ouwerkerk. |
|
8. |
Elizabeth, geboren op zondag 26 april 1846 te Ouwerkerk, overleden
op woensdag 20 oktober 1847 te Ouwerkerk op 1-jarige leeftijd. |
|
9. |
Pieter, geboren op dinsdag 5 oktober 1847 te Ouwerkerk,
overleden op zondag 2 januari 1876 te Ouwerker op
28-jarige leeftijd. |
|
10. |
Willem, geboren op zondag 30 december 1849 te Ouwerkerk,
overleden op vrijdag 13 december 1850 te Ouwerkerk, 348 dagen oud. |
|
11. |
Willem, geboren op woensdag 26 maart 1851 te Ouwerkerk,
overleden op donderdag 31 mei 1923 te Ouwerkerk op 72-jarige leeftijd. |
|
Generatie
VI |
32 Jan DOCTER, koopman en rentenier, gedoopt (ng) op zondag 14 maart
1745 te Heerde, overleden op maandag 17 maart 1817 te Veessen op 72-jarige
leeftijd, begraven te Veessen, lidmaat op 27 december
1777 te Veessen