|
Blad 1 van 42 bladen |
Generatie
I |
1 Cornelis Philippus (Kees) DOCTER,
chef tijdschrijver metaalfabriek Rademakers te
Rotterdam, Kralingsche Veer, geboren op maandag 10 november 1913 te Rotterdam,
overleden op maandag 10 mei 1993 om 10.45 uur te Rotterdam op 79-jarige
leeftijd, gecremeerd op donderdag 13 mei 1993 te Capelle aan den IJssel (crematorium
Schollevaar, burg Schalijlaan 2)
gemeenteraadslid
voor PvdA Capelle ad IJssel, secretaris metaalbond FNV.
Op 10 november 1944 (zijn verjaardag) werd Cornelis samen met zo’n 50.000 andere Rotterdammers
opgepakt bij de razzia van Rotterdam door de Duitsers. Stelselmatig werden
wijken afgezet en de mannen van 17 t.m. 45 jaar
gesommeerd zich te melden voor werk in Duitsland. Op een aantal plekken in
Rotterdam werden de mannen verzameld om vervolgens te voet, per trein of boot
weggevoerd te worden.
Naar verluid zou hij in Wuppertal ondergebracht zijn. Te samen met
straatgenoten en eveneens opgepakte vrienden besloot een aantal van hen bij
elkaar te blijven. Als beroep werd destijds bankwerker opgegeven.
Op 7 mei 1945 is hij ontslagen uit de “arbeitzeinsatz”.
Hij gaf aan 2 van hem afhankelijke huisgenoten (Neeltje en Hans) te hebben en
was werkzaam als kantoorbediende bij Rademakers te Rotterdam.
Expliciet is vermeld dat hij geen krijgsgevangene was. De onder
vermelde kaart is in het engels opgesteld.
Mogelijkerwijs is hij vrijgelaten door de inmiddels aanwezige Amerikanen.
Samen met zijn vriend Jan Soek (kachelsmid uit Delfshaven) gingen
zij liftend naar Nederland en verbleven enige tijd in Veghel bij een
boerenfamilie. Omdat de ouders van Jan Soek in juni 1945 50 jaar getrouwd waren
besloten Jan en Cph verder liftend naar Rotterdam te
gaan waar zij in juni inderdaad tijdig arriveerden.
zn.
van Arend DOCTER (zie 2) en Anna
DELWEL (zie 3).
Getrouwd op 27-jarige leeftijd op woensdag 4 juni 1941 te Rotterdam[1]
met Neeltje Geertrui (Nel) van LINDT, 25 jaar
oud, geboren op vrijdag 7 januari 1916 te Rotterdam, overleden op maandag 2
april 2007 te Gouda op 91-jarige leeftijd, dr. van Matthijs
Johannes Lodewijk van LINDT, werkman (1900),
werknemer van drijfriemenfabrikant Hage te Delft, drijfriemenfabrikant te
Rotterdam (tel 010-55073) en Pietertje HARTMAN.
Waaruit geboren:
1. |
Hans,
werkzaam bij koninklijke marine (1963-1969),
tram/metrobestuurder, bewaker, geboren op vrijdag 29 september 1944 te Rotterdam. Getrouwd
(1) op 22-jarige leeftijd op woensdag 9 augustus 1967 te Amsterdam met Margaretha Johanna Cornelia (Greet) SIERSEMA,
21 jaar oud, geboren op maandag 22 oktober 1945 te Amsterdam, overleden op 24
juli 2018 te Rotterdam, dr. van Bernhard VROLIJK en
Aletta Elisabeth MOL. Getrouwd
(2) op 45-jarige leeftijd op maandag 30 oktober 1989 te Rozenburg met en gescheiden op 28 februari 2007 te Rozenburg van Mieczyslawa
KIERSNOWSKAgeboren op 17 februari
1951 te Kamienna Góra (Pl), dr. van Witold
KIERSNOWSKI en Helena MICKIEWICZ |
||||||||||||||||||||||||
2. |
Mr Cornelis (Kees)
Ra, accountant,
ridder in de orde van Oranje Nassau, geboren op donderdag 5
september 1946 te Rotterdam.
|
||||||||||||||||||||||||
3. |
2e
Gijshingstraat gezien vanuit de Bussinghstraat |
||||||||||||||||||||||||
Generatie
II |
2 Arend DOCTER[2],
broodbezorger mbv een hondenkar, geboren op vrijdag 10 juni
1881 te Rotterdam[3], gedoopt
(nh) op zondag 24 juli 1881 te Rotterdam, Oosterkerk, overleden op woensdag 24
januari 1945 te Rotterdam op 63-jarige leeftijd.
Arend woonde aanvankelijk tot ca 1900 bij zijn
ouders in de Marnixstraat 49a. Vervolgens woonde hij in bij Arie van de Bos en
verhuisde later naar de burgemeester Roosstraat nr 20 en weer later naar de
Palissanderstraat 18b[4]
zn. van Cornelis DOCTER (zie 4) en Heintjen HEUKELS (zie 5).
Getrouwd op 31-jarige leeftijd op woensdag 7 augustus 1912 te Rotterdam[5]
met de 27-jarige
3 Anna DELWEL, geboren op zaterdag 11
april 1885 te Kralingen, overleden op woensdag 1 oktober 1941 te Rotterdam op
56-jarige leeftijd, dr. van Philippus DELWEL (zie 6)
en Francina FLOHIL
(zie 7).
Waaruit geboren:
Arend gebruikte als broodbezorger een
hondenkar Op
schilderijen van Rotterdam van vroeger zijn regelmatig trekhonden te zien. Ze
worden gebruikt om karren met vracht voort te trekken. Vooral in de 19e en
20e eeuw zijn hondenkarren veel gebruikt. In allerlei branches die last te vervoeren hebben,
worden trekhonden ingezet. Op een foto van de bekende Rotterdamse fotograaf
Henri Berssenbrugge uit 1912 is te zien hoe trekhonden wachten op vracht bij
de Melkmarkt aan de Coolvest. Handzaam
Die foto is nu te zien op de tentoonstelling over de
Coolsingel in Museum Rotterdam. Rob Noordhoek van het museum: "In de binnenstad met
kleine steegjes en kleine straatjes was een hondenkar veel handzamer dan een
paardenkar. En een
hond was veel goedkoper. Je had er geen stal voor nodig en ze hoefden geen
speciaal eten. Het was een goedkoop lastdier voor de kleinere
ondernemers." Honden petitie
Al in 1864 is er aandacht voor het welzijn voor de dieren.
Een ingezonden brief in de krant is ondertekend door Sultan, Nero en Diana. Zij
roepen uit naam van de Gecommiteerden der Rotterdamsche Honden-Conférie de
lezers op om zelf waar te nemen hoezeer de trekhonden te lijden hebben. De
Gecommiteerden menen dat het tijd is voor een dierenwelzijnswet. Ze vinden
dat de politiek in Rotterdam zich moet inspannen voor het belang van de
Rotterdamse hond. Het duurt nog tot 1911 voordat de Trekhondenwet wordt
ingevoerd. Noordhoek:
"Die wet regelt dat de honden niet worden mishandeld, dat hun tuig aan
voorwaarden voldoet en dat ze een dierwaardig bestaan kunnen leiden." De
wet wordt nauwelijk gehandhaafd. Bond
In 1912 wordt de Anti-Trekhondenbond opgericht, later
omgedoopt tot Bond tot Bescherming van Honden. Doel van deze bond is het
afschaffen van trekhonden. Kleine ondernemers die voor hun broodwinning hun
hondenkar niet kunnen missen, krijgen van de bond een bakfiets. De
politiek roert zich voorzichtig. "In Rotterdam doet de protestpartij
Rapaljepartij in de jaren twintig een oproep tot een zes-urige werkdag voor
trekhonden", weet Noordhoek. Na de
Tweede Wereloorlog zie je nauwelijks trekhonden meer in Rotterdam. Dat heeft
meer te maken met de beschikbare alternatieven om vracht te vervoeren, dan
met dierenwelzijn. Het
verbod op het gebruik van honden als trekkracht wordt in Nederland in 1962
van kracht. Dat is laat in vergelijking met andere landen. In bijvoorbeeld
Engeland en Frankrijk is de honderkar al in de negentiende eeuw verboden. |
Cornelis Philippus (Kees) (zie 1). |
Generatie
III |
4 Cornelis DOCTER, sjouwer,
pakhuisknecht, geboren op zaterdag 29 september 1838 te Deventer, overleden op
donderdag 5 januari 1899 te Rotterdam op 60-jarige leeftijd.
sjouwer, pakhuisknecht, geboren op zaterdag 29 september 1838 te Deventer[8],
overleden op donderdag 5 januari 1899 te Rotterdam op 60-jarige leeftijd[9]
Cornelis en Heintjen vertrekken op 19 juli 1867 naar Rotterdam. Zij
wonen achtereenvolgens in de Sophiastraat nr 54, 51a (20 maart 1883), 49a (21
augustus 1886) en tenslotte Marnixstraat 49[10].
zn. van Jan DOCTER (zie 8) en Derkje GERRITS (zie 9).
getrouwd op 25-jarige leeftijd op donderdag 4 februari 1864 te Deventer[11]
met de 25-jarige
5 Heintjen HEUKELS, geboren op
dinsdag 22 mei 1838 te Deventer, overleden op dinsdag 29 augustus 1905 te
Rotterdam op 67-jarige leeftijd, dr. van Wolter HEUKELS
(zie 10) en Antonia Catriena
HAMER (zie 11).
Waaruit geboren:
1. |
Jan,
schoenmaker, wnd te Rotterdam St Mariastraat 69 (1901), geboren op
zondag 23 oktober 1864 te Deventer[12],
overleden op maandag 22 augustus 1949 te Rotterdam op 84-jarige leeftijd
getrouwd op 28-jarige leeftijd op woensdag 30 augustus 1893 te Rotterdam[13]
met Elisabeth Neeltje (Betje) MASTENBROEK,
26 jaar oud, geboren op woensdag 16 januari 1867 te Rotterdam, overleden op
donderdag 13 februari 1930 te Rotterdam op 63-jarige leeftijd, dr. van Dirk MASTENBROEK en Gertijen
NEUTEGEM. |
2. |
Wolter, geboren op zondag 23 oktober 1864 te Deventer, overleden
op woensdag 3 oktober 1894 te Rotterdam op 29-jarige leeftijd. |
3. |
Derkje, geboren op vrijdag 4 januari 1867 te Deventer, overleden
op maandag 15 april 1867 te Deventer, 101 dagen oud. |
4. |
Antonia Catharina (Toos), geboren op vrijdag 21 februari 1868 te Rotterdam,
overleden op maandag 28 maart 1932 te Rotterdam op 64-jarige leeftijd
getrouwd op 34-jarige leeftijd op woensdag 18 februari 1903 te Rotterdam[14]
met Peter van DAM, 26 jaar oud, geboren op donderdag
21 september 1876 te Capelle op de IJssel, overleden op woensdag 29 november
1944 te Rotterdam op 68-jarige leeftijd[15],
zn. van Willem van DAM en Johanna
van BRUGGE. |
5. |
Cornelis Hendrik, geboren op dinsdag 12 april 1870 te Rotterdam, overleden
op dinsdag 25 oktober 1881 te Rotterdam op 11-jarige leeftijd. |
6. |
Gerrit Jan, timmermansknecht, geboren op maandag 4 maart
1872 te Rotterdam, overleden op donderdag 3 maart 1949 te Rotterdam op
76-jarige leeftijd getrouwd op 30-jarige leeftijd op woensdag 18 februari
1903 te Rotterdam met Janna (Jo) van RIJN,
geboren 1879/80 te Leiden, overleden op woensdag 5 februari 1941 te
Rotterdam, 61 jr, dr. van Zeger van RIJN en Lucie Sophia KAMSTRA. |
7. |
Dirk,
meubelmaker, geboren op woensdag 1 april 1874 te Rotterdam, overleden
op maandag 30 april 1956 te Rotterdam op 82-jarige leeftijd getrouwd op
31-jarige leeftijd op woensdag 14 juni 1905 te Rotterdam met Guda
LOUÉ, 23 jaar oud, geboren op zaterdag 3 september 1881 te Hillegersberg,
dr. van Johannes Augustus LOUÉ en Maria
Margaretha BONGAARDT. |
8. |
Hendrik, bierbrouwersknecht, geboren op dinsdag 16 mei
1876 om 2122 uur te Rotterdam, overleden op dinsdag 7 januari 1964 te Gouda
op 87-jarige leeftijd, wnt Berkelstraat, Jofferdwarsstraat 44 getrouwd
op 29-jarige leeftijd op woensdag 22 november 1905 te Rotterdam met Tannetje (Anna) BREUR, 24 jaar oud, geboren op dinsdag
11 januari 1881 te Capelle ad IJssel, overleden op woensdag 3 juli 1963 te
Rotterdam op 82-jarige leeftijd, dr. van Klaas BREUR
en Arendje SMITS. |
9. |
Johanna (Anna), geboren op zondag 6 januari 1878 om 4428 uur te
Rotterdam, overleden 1950-60 getrouwd (1) op 22-jarige leeftijd op woensdag 5
december 1900 te Rotterdam, gescheiden na 13 jaar op woensdag 4 februari 1914
te Rotterdam van Arie van den BOS, geboren op
woensdag 29 oktober 1873 te Rotterdam, zn. van Maria
Sophia van den BOS getrouwd (2) op 46-jarige leeftijd op woensdag 3
december 1924 te Rotterdam met Pieter Willem van der
HORN, 52 jaar oud, koperslager, geboren op maandag 20 mei 1872 te
Oegstgeest, overleden op maandag 12 mei 1941 te Hillegersberg op 68-jarige
leeftijd[16];
eerder weduwnaar van Anna van Gestel en daarvoor weduwnaar van Mechelina
Bergers, zn. van Nicolaas Johannes van der HORN
en Sophia Paulina ROUW. {Hij was eerder getrouwd ca
1895 met Mechelina BERGERS. Hij was eerder getrouwd
op 31-jarige leeftijd op woensdag 23 maart 1904 te Amsterdam met Anna van GESTEL.} |
10. |
Arend (zie 2). |
11. |
Reinier, geboren op vrijdag 10 juni 1881 te Rotterdam, overleden
op dinsdag 5 februari 1884 te Rotterdam op 2-jarige leeftijd. |
6 Philippus DELWEL, arbeider, geboren
op vrijdag 28 december 1855 te Hillegersberg[17],
overleden op dinsdag 6 maart 1928 te Rotterdam op 72-jarige leeftijd[18],
zn. van Philippus DELWEL (zie 12) en Anna
(Johanna) ZOET (zie 13).
Francina Flohil en Philippus Delwel
Francina Flohil en Philippus Delwel
Getrouwd
op 20-jarige leeftijd op donderdag 10 augustus 1876 te Hillegersberg met de
18-jarige
7 Francina FLOHIL, geboren op vrijdag
30 juli 1858 te Ouwerkerk, overleden op maandag 23 november 1953 te Rotterdam
op 95-jarige leeftijd
dr. van Jan FLOHIL
(zie 14) en Dirkje KUIJPER (zie 15).
Waaruit geboren:
1. |
Jan,
geboren op vrijdag 11 augustus 1876 te Kralingen, overleden op dinsdag 1
december 1953 te Rotterdam op 77-jarige leeftijd. |
2. |
Philippus, geboren op donderdag 1 augustus 1878 te Kralingen. |
3. |
Dirk,
geboren op maandag 21 juni 1880 te Kralingen. |
4. |
Willem, geboren op vrijdag 8 december 1882 te Kralingen,
overleden 1967 te Rotterdam. |
5. |
Anna (zie 3). |
6. |
Dirkje, geboren op vrijdag 15 juni 1888 te Kralingen. |
7. |
Cornelia, geboren op vrijdag 17 oktober 1890 te Kralingen. |
8. |
Eva,
geboren op zondag 30 april 1893 te Kralingen. |
9. |
Hugo,
geboren op vrijdag 3 januari 1896 te Kralingen. |
HET PAUPERPARADIJS: Heropvoeding van armen in de negentiende eeuw
Het
pauperparadijs is een synoniem voor de gestichten in Veenhuizen waar de armen
van de maatschappij gedwongen in werden opgenomen. Op meerdere plekken in
Nederland waren buurten vergelijkbaar met het pauperparadijs als onderdeel van
‘de Maatschappij van Weldadigheid’, een idee van Johannes van den Bosch met als
doel de armoede in Nederland uit te roeien. In dit pauperparadijs werden
duizenden arme gezinnen, weeskinderen en anderen armen al dan niet gedwongen
opgenomen voor een heropvoedingstraject.
Na de Franse overheersing kwam de
Nederlandse economie in een zware crisis terecht. Dit had grote invloed op de
welvaart en de economische gesteldheid van de Nederlanders. Het aantal arme
Nederlanders groeide. Johannes van den Bosch kwam in 1818 met dé oplossing voor
dit probleem: ‘de Maatschappij van Weldadigheid’. Een gebied op het platteland
waar de armen van de samenleving (vaak afkomstig uit de steden) al dan niet
gedwongen te werk gesteld zouden worden. Het plan werd door van den Bosch voorgelegd
aan Koning Willem I door middel van een verzoekschrift met de volgende aanhef:
“Een aanzienlijk getal onderdanen van Uwe Majesteit hebben zich vereenigd om
een Maatschappij van Weldadigheid opterichten onder de bescherming van zijne
Koningklijke Hoogheid Prins Frederik, met oogmerk om aan de talrijke klassen
van behoeftige ingezetenen arbeid te verschaffen.”
Door middel van een
geldinzamelingsactie, wat wij vandaag de dag een crowdfunding zouden noemen,
konden de rijken van de maatschappij een stuiver per week bijdragen waarmee Van
den Bosch de heropvoeding van de paupers zou bewerkstelligen. Zo’n 20.000
rijken waren bereid dit te doen. Op 18 augustus 1818 kocht hij langoed Westerbeeksloot waar hij kolonistenwoningen op liet
bouwen. In deze ‘proefkolonie’ huisvestte zich vanaf 29 oktober 1818 de door
Van den Bosch ‘uitverkoren’ gezinnen die mee mochten doen aan dit experiment.
Toen de ‘proefkolonie’ als experiment succesvol bevonden werd besloot van den
Bosch meerdere gebieden op te kopen om daar ook koloniën te stichten: het
huidige Frederiksoord, Wilhelminaoord, Boschoord en Willemsoord bijvoorbeeld,
maar ook gebieden in het huidige België.
Om Nederland volledig armoedevrij te
maken was het niet alleen noodzakelijk om de armen aan het werk te zetten in de
koloniën, maar ook om hen her op te voeden. Alleen op deze manier konden zij
hun verdere leven armoedevrij zijn. Om deze reden werden er in de koloniën
scholen opgericht. De armen leerden lezen en schrijven maar er waren bijvoorbeeld
ook beroepsopleidingen om zo hun kansen in het leven te vergroten. Niet
iedereen was echter positief over dit paradijs: “De kolonist Piets Arends vond
dat het leven in de kolonie hem mooier was voorgespiegeld dan het in
werkelijkheid was. Toen hij hierover zijn beklag deed in een brief aan zijn
zuster kwam dit de leiding van de kolonie ter ore. Het kwam hem op een flinke
schrobbering van de directeur van de kolonie te staan, die geen goed woord voor
hem over had en hem ‘een grote domme luiaard’ noemde.”
Van den Bosch kwam er al snel achter dat
de ruimte die hij bezat te beperkt was om alle armen onder te brengen. Hij
richtte in Veenhuizen en Ommerschans grootschalige koloniën op. In Veenhuizen
deed hij dat door gestichten op te kopen. Alleen hier was er al ruimte voor
zo’n 8000-9000 mensen. Op dat moment bleek dat “de paupers die goed in staat
waren te werken niet wilden komen.” Gedreven om zijn plan te laten slagen wist
hij de koning ervan te overtuigen dat weeskinderen beter af waren in de frisse
buitenlucht in Veenhuizen dan in de stad. Koninklijk besluit maakte het
vervolgens mogelijk dat alle wezen en verlaten kinderen ouder dan zes jaar naar
Veenhuizen gestuurd werden. In feite waren Veenhuizen en Ommerschans dan ook
‘onvrije koloniën’. Landlopers, bedelaars, weeskinderen of kolonisten die niet
goed functioneerden in de vrije koloniën kwamen hier terecht en werden hier aan
het werk gezet.
Generatie
IV |
8 Jan DOCTER, zetschipper, geboren
op dinsdag 31 december 1805 te Genemuiden[19]
(gezindte: ng), overleden op dinsdag 1 december 1891
te Deventer op 85-jarige leeftijd, zn. van Arent Jan DOCTER
(zie 16) en Aaltje Cornelis NIJBOER (zie 17).
Getrouwd op 24-jarige leeftijd op dinsdag 1 juni 1830 te Deventer (getuige(n):
Jacob Snorbos)
Getrouwd
op 24-jarige leeftijd op dinsdag 1 juni 1830 te Deventer[20]
(getuige(n): Jacob Snorbos)
met de 25-jarige
9 Derkje GERRITS, geboren op maandag
2 juli 1804 te Voorst[21],
gedoopt (ng) op zondag 15 juli 1804 te Voorst,
overleden op zaterdag 11 september 1880 te Deventer op 76-jarige leeftijd[22]dr.
van Jan GERRITS (zie 18) en Jenneken WILLEMS (BARLOO) (zie 19).
Waaruit geboren:
1. |
Arend Jan, schipper,
kapitein op een stoomboot, geboren op zondag 15 augustus 1830 te Deventer,
overleden op vrijdag 30 mei 1913 te Deventer op 82-jarige leeftijd. |
2. |
Johanna, geboren op maandag 8 juli 1833 te Deventer, overleden op
donderdag 28 november 1907 te Rotterdam op 74-jarige leeftijd, vertrekt in 1867
naar Rotterdam. |
3. |
Aaltjen, geboren op maandag 20 april 1835 te Deventer[23],
overleden op vrijdag 2 oktober 1846 te Deventer op 11-jarige leeftijd. |
4. |
Jenniken, geboren op maandag 10 april 1837 te Deventer, vertrekt in 1867
naar Rotterdam. |
5. |
Cornelis (zie 4). |
6. |
Henderika Margrita, geboren op 9 maart 1840
te Zaandam, overleden op donderdag 28 maart 1844 te Duur-Olst. |
7. |
Jacoba, geboren maart 1842 te Kampen, overleden op woensdag 18
mei 1842 te Deventer. |
8. |
Hendrika Margrita, geboren op dinsdag 22 april 1845 te Rotterdam, wnt in 1865 aan
de Vogelenzang 9. |
.
10 Wolter HEUKELS, timmerman,
geboren op zondag 9 december 1810 te Deventer, overleden op maandag 22 mei 1854
te Deventer op 43-jarige leeftijd,
zn.
van Hendrik HEUKELS (zie 20) en Reiniertje / Reintje
OLTHOF (zie 21).
Getrouwd op 26-jarige leeftijd op donderdag 6 april 1837 te Deventer[24]
met de 28-jarige
11 Antonia Catriena HAMER, dienstbaar, winkelierster, grootburgeres van Deventer, geboren op woensdag 28
december 1808 te Deventer, overleden op maandag 4 april 1853 te Deventer op
44-jarige leeftijd dr. van Gerrit Jan HAMER (zie 22)
en Isabella WILMINK (zie 23).
Waaruit
geboren:
1. |
Heintjen (zie 5) geboren
op dinsdag 22 mei 1838 te Deventer[25] Klooster 3 |
2. |
Gerrit Jan, geboren op maandag 18 januari
1841 te Deventer, overleden op woensdag 16 februari 1842 te Deventer op
1-jarige leeftijd. |
3. |
Gerrit
Jan,
geboren op maandag 16 oktober 1843 te Deventer getrouwd op 30-jarige leeftijd
op donderdag 7 mei 1874 te Deventer met Louise
Christiana van de WAARD, geboren 1849-50 te Deventer, overleden op
donderdag 5 januari 1899 te Rotterdam, dr. van Rienier
van de WAARDE en Hendrika van ENK. |
4. |
Hendrik, geboren op dinsdag 18
november 1845 te Deventer, overleden op zondag 18 oktober 1846 te Deventer,
334 dagen oud. |
5. |
Reintje, geboren op vrijdag 13
augustus 1847 te Deventer getrouwd op 25-jarige leeftijd op donderdag 15 mei
1873 te Deventer met Gerrit Jan HAMER, 32 jaar oud,
geboren op donderdag 8 april 1841 te Deventer, zn. van Berend HAMER, kleermaker, en Hendrika Berendina
SCHOLTEN. |
6. |
Bartha, geboren op woensdag 21
juli 1852 te Deventer, overleden op dinsdag 5 april 1853 te Deventer, 258
dagen oud. |
De burgers van Deventer
In vroeger tijden waren mensen
ingezetenen of burger van een plaatselijke gemeenschap, niet van een groter
geheel als een provincie of land. Zo kende de
stad Deventer ingezetenen en burgers. Eerstgenoemden hadden wel toestemming
gekregen om binnen de stad te wonen, maar ze hadden er verder geen rechten.
Burgers daarentegen mochten zonder beperkingen in de stad handel drijven, waren
vrijgesteld van de betaling van tolgeld dat de stad hief en mochten tot 1545 de
stadsweiden gebruiken. Die weiden waren stroomopwaarts, gelegen aan weerszijden
van de IJssel (dus in de richting van Gorssel en Wilp). Het jaar 1545 viel in
de bloeitijd van Deventer. Het burgerschap was geliefd en het aantal burgers
nam snel toe. Velen van hen maakten gebruik van hun recht om vee op de
stadsweiden te laten grazen en op die weiden werd het dan ook steeds drukker
met koeien en paarden. Daar wilde de stad iets aan doen. Zo kon het gebeuren,
dat in 1545 de stedelijke regering een onderscheid aanbracht tussen de burgers:
grootburgers mochten in het vervolg wel, maar kleinburgers niet meer de weiden
gebruiken. Vandaar dat deze twee soorten Deventenaren ook bekend stonden
als gras-, respectievelijk halfburgers. Het verschil kwam niet alleen tot
uitdrukking in het beschikken over meer of minder rechten, maar ook in een
hogere dan wel een lagere koopprijs voor het burgerrecht. Het tweede verschil
tussen beide categorieën van stedelingen ontstond in 1560, toen het
Burgerweeshuis werd opgericht voor uitsluitend wezen van grootburgers.
Alleenstaande kinderen van kleinburgers, van ingezetenen en van overleden
ouders zonder band met Deventer moesten zich maar wenden tot het armbestuur en
konden vanaf 1679 worden opgenomen in het Kinderhuis. et grootburgerrecht ging
over op in Deventer geboren wettige kinderen waarvan de vader dat recht bezat.
De stad kon het recht ook cadeau doen. Dan gold het als een secundaire
arbeidsvoorwaarde voor van elders komende functionarissen, bijvoorbeeld voor
ambtenaren, organisten en hoogleraren. In de 17e en 18e eeuw moest een
toekomstige grootburger naar het stadhuis komen met zijn eigen geweer (als
teken dat hij de stad wilde helpen verdedigen) en met twee brandemmers in de
hand (als teken dat hij bereid was om mee te helpen met de brandweer). Aldus
toegerust legde de nieuweling voor de stadsregering de burgereed af. In
het midden van de negentiende eeuw hielden steeds minder stedelingen vee. Na
veel discussie heeft de gemeenteraad in 1866 een nieuwe regeling vastgesteld
die nog steeds van toepassing is. Het verkopen of schenken van het
grootburgerrecht werd beëindigd. Degenen die nog over dit recht beschikten
mochten kiezen tussen een jaarlijkse uitkering van dertig gulden of het weiden
van een paard.
Grootburger is men nu wanneer men wettig afstamt
van één van de in 1866 als zodanig geregistreerde families, te Deventer is
geboren en er een zelfstandige huishouding voert. De vererving geschiedt in
mannelijke lijn. Bij vrouwen wordt het recht slapend door huwelijk. Voert de
dochter van een grootburger in ongetrouwde staat een zelfstandig huishouden,
dan heeft zij wel recht op een uitkering. Dat geldt ook wanneer zij weduwe of
wettig gescheiden is. Grootburgers die de stad verlaten, kunnen weer één jaar
nadat zij zijn teruggekomen aanspraak maken op hun recht.
Geleidelijk daalt
het aantal grootburgers. Door het uitsterven, maar vooral door het verhuizen
van families uit de gemeente is hun aantal nu nog 116 en behoren zij tot 30
verschillende families. Tenminste één grootburger laat elk jaar nog een paard
weiden. De uitvoering van de regeling van het recht is in handen van de
afdeling Burgerzaken van de gemeente. Eens in de vijf jaar nodigen burgemeester
en wethouders alle grootburgers uit voor een feestelijke bijeenkomst in het
stadhuis. Iemand houdt daar een inleiding, één van de aanwezigen krijgt haar of
zijn uitkering in contanten uitbetaald en allen ontmoeten elkaar tijdens een
receptie. Zo houdt de gemeente Deventer dit historische recht, herinnering aan
een lange en rijke geschiedenis, in ere.
Grootburgers van
Deventer kunnen aanspraak maken op een jaarlijkse uitkering van € 13,61. De
gemeenteraad heeft op 15 februari 1866 besloten de rechten van de grootburgers
tot het drijven van vee op stadsweiden te vervangen door een jaarlijkse
vergoeding. Dit raadsbesluit is nog steeds geldig.
12 Philippus DELWEL, sjouwer, schipper, scheepstimmerman, geboren op dinsdag 9 mei
1815 te Kralingen[26], overleden op maandag 5
maart 1894 te Kralingen op 78-jarige leeftijd, zn. van Joannes (Jan) DELWEL (zie 24) en Johanna (Anna) van der LUGT (zie 25).
Getrouwd op 19-jarige leeftijd op zaterdag 21 februari 1835 te Kralingen met de 20-jarige
13 Anna (Johanna) ZOET,
geboren op maandag 30 mei 1814 te Ouderkerk ad IJssel, overleden op maandag 15
januari 1894 te Kralingen op 79-jarige leeftijd, dr. van Jan ZOET (zie 26) en Anna DEKKER (zie 27).
Waaruit geboren:
1. |
Johannes, slepersknecht,
melkventer,
geboren op vrijdag 19 december 1834 te Kralingen, overleden op vrijdag 19
februari 1915 te Rotterdam op 80-jarige leeftijd. |
2. |
Johanna, geboren op dinsdag 9
februari 1836 te Hillegersberg, overleden op maandag 29 mei 1905 te Rotterdam
op 69-jarige leeftijd. |
3. |
Eva, geboren op vrijdag 15
december 1837 te Kralingen, overleden op donderdag 27 juni 1839 te Kralingen
op 1-jarige leeftijd. |
4. |
Wilhelmina, geboren op woensdag 16
januari 1839 te Kralingen, overleden op donderdag 9 mei 1839 te Kralingen,
113 dagen oud. |
5. |
Eva, geboren op zondag 15
maart 1840 te Hillegersberg, overleden op zondag 11 oktober 1914 te Rotterdam
op 74-jarige leeftijd. |
6. |
Klazina, dienstbode, geboren op dinsdag 1 maart
1842 te Kralingen, overleden op maandag 8 april 1907 te Rotterdam op
65-jarige leeftijd. |
7. |
Willem, los werkman,
bootwerker,
geboren op donderdag 6 juni 1844 te Kralingen, overleden op zaterdag 10
december 1910 te Kralingen op 66-jarige leeftijd. |
8. |
Antonia, geboren op dinsdag 17
november 1846 te Hillegersberg, overleden op dinsdag 25 september 1900 te
Rotterdam op 53-jarige leeftijd. |
9. |
Maria, geboren op woensdag 27
september 1848 te Hillegersberg, overleden op dinsdag 25 maart 1913 te
Rotterdam op 64-jarige leeftijd. |
10. |
Cornelia, geboren op zaterdag 31
augustus 1850 te Hillegersberg, overleden op donderdag 2 mei 1929 te
Rotterdam op 78-jarige leeftijd. |
11. |
Wilhelmina, geboren op zaterdag 12
februari 1853 te Hillegersberg, overleden op maandag 15 mei 1911 te Rotterdam
op 58-jarige leeftijd.
|
12. |
Philippus (zie 6), geboren op
vrijdag 28 december 1855 te Hillegersberg[27]. |
13. |
Elizabeth, geboren op dinsdag 15
december 1857 te Hillegersberg, overleden op zaterdag 19 december 1857 te
Hillegersberg, 4 dagen oud. |
14 Jan FLOHIL, geboren op woensdag 5
augustus 1835 te Ouwerkerk, overleden op zaterdag 31 oktober 1874 te Kralingen
op 39-jarige leeftijd, begraven op maandag 2 november 1874 te Kralingen, arbeider,
vertrekt op 3 maart 1866 naar Kralingen
zn. van Leendert FLOHIL (zie 28) en Francina DAZE (zie 29).
Getrouwd op 22-jarige leeftijd op woensdag 31 maart 1858 te Ouwerkerk[28]
met de 22-jarige
15 Dirkje KUIJPER, geboren op vrijdag
15 januari 1836 te Ouwerkerk, overleden op zaterdag 25 april 1874 te Kralingen
op 38-jarige leeftijd, dr. van Hugo KUIJPER (zie 30) en Wilhelmina Huberdina HEULE (zie 31).
Waaruit geboren:
1. |
Francina (zie 7) geboren op vrijdag
30 juli 1858 te Ouwerkerk. |
2. |
Hugo, geboren op maandag 2
januari 1860 te Ouwerkerk, overleden op woensdag 1 augustus 1866 te Rotterdam
op 6-jarige leeftijd. |
3. |
Leendert
Frans,
geboren op vrijdag 18 januari 1861 te Ouwerkerk, overleden op woensdag 7
oktober 1868 te Rotterdam op 7-jarige leeftijd. |
4. |
Willem
Hubert,
geboren op maandag 18 januari 1864 te Ouwerkerk, overleden op woensdag 11
september 1929 te Rotterdam op 65-jarige leeftijd. De inschrijving in
de burgerlijke stand van Rotterdam vermeldt Ouwerkerk aan den IJssel (=
Zeeland) Willem
Hubert wordt op 28 februari 1895 ingeschreven in Kralingen. Aanvankelijk
woonde hij in bij Philippus Delwel en later in het tehuis voor ouden |
5. |
Cornelis
Josua,
geboren op maandag 18 juni 1866 te Kralingen, overleden op maandag 15
februari 1892 te Kralingen op 25-jarige leeftijd. |
Willem
Hubert Flohil (1864) met Cornelis Philippus Docter (ca 1920
Willem Hartman en Francina Flohil? (ca 1920)
16 Arent Jan DOCTER, schipper,
geboren op maandag 26 oktober 1778 te Veessen, gedoopt (ng)
op zondag 1 november 1778 te Veessen, overleden op maandag 26 februari 1855 te
Deventer op 76-jarige leeftijd
Jan Docter verkoopt op 31
januari 1811 samen
met Lambert en Arend Docter voor f600 publiek aan Jan Slot en Leida de Weert
een buitendijks huis en grond te Veessen[29]
zn. van Jan DOCTER (zie 32) en Gerritjen van SCHOONHOVEN (zie 33).
Ondertrouwd op zaterdag 26 oktober 1805 te Deventer, getrouwd 00 november 1805
te Deventer met
17 Aaltje Cornelis NIJBOER, geboren
1788 te Genemuijden, overleden op woensdag 1 oktober 1856 te Deventer, dr. van Cnelis Hendriksz (Knelis, Cornelis)
NIJEBOER
(zie 34) en Geesken Alberts van den BERG (zie 35).
Waaruit
geboren:
1. |
Jan (zie 8), geboren op
dinsdag 31 december 1805 te Genemuijden[30] (gezindte: ng). |
2. |
Gerrigje, geboren op woensdag 27
januari 1808 te Genemuiden (gezindte: ng),
overleden op vrijdag 13 februari 1874 te Zwartsluis op 66-jarige leeftijd. |
3. |
Cornelis[31], beurtschipper op Amsterdam, geboren op zondag 29
oktober 1809 te Genemuiden (gezindte: ng),
overleden op woensdag 27 februari 1856 te Apeldoorn op 46-jarige leeftijd Na het overlijden van Cornelis treedt WR Bennink op als voogd over
Hillegonda en Arend Jan Getrouwd (1)
op 29-jarige leeftijd op donderdag 25 juli 1839 te Deventer met Jannetje SLOBBEN, geboren ca 1814 te Driel, gedoopt te
Deventer, overleden op woensdag 19 oktober 1842 te Apeldoorn, dr. van Albert Hendriks SLOBBEN en Hendrikje
TEUNISSEN Getrouwd (2)
op 34-jarige leeftijd op woensdag 8 november 1843 te Apeldoorn met Wilhelmina BENNINK, dienstmeid, geboren ca 1818, overleden op 2 juli 1857 te Amsterdam,
dr. van Teunis BENNINK en Hilletje
Wouters RIJSDORP. , |
4. |
Gerrit, geboren op dinsdag 29
oktober 1811 te Genemuijden (gezindte: ng), overleden op maandag 26 maart 1860 te Kampen op
48-jarige leeftijd. Getrouwd (2)
op 33-jarige leeftijd op zaterdag 4 oktober 1845 te Zwartsluis met Roelina Helena ter STEGE, 34 jaar oud, geboren op
woensdag 13 maart 1811 te Hoogeveen, dr. van Albertus
Johannis ter STEGE en Jantien ter HOORN. {Zij
was eerder getrouwd voor 1845.} |
18 Jan GERRITS, daghuurder, bouwman, geboren op woensdag 29 april 1772 te Broek-Voorst, gedoopt
(ng) op zondag 3 mei 1772 te Voorst, overleden op
zaterdag 17 februari 1849 te Terwolde op 76-jarige leeftijd[32]
Van
Lammert Arens, ontfangen het jaar pagt van de Ledige Hofstede,
verschenen Petri 1814 10=0=0
verschenen Petri 1815 en 1816 20=0=0
1815 den 27 September bovenstaande stuk land de ledige Hofstede verpagt aan
Arent Reuvekamp voor ses jaaren, jaarlijks voor 15 gulden, aanvang nemende
Petri 1816.
1816 den 11 April ontfangen Petri 1817 15=0=0
en Petri 1818 15=0=0
1819 den 23 Januarij ontfangen Petri 1819 15=0=0
Verrekent in 1819.
Nu Jan Garrits (Reuvekamp) Pauwel.
1823
Mai 10 De pagt verschenen in onderscheiden termijnen betaald 1820 f. 15,=
1821 15,=
1822 15,=
1823 15,=
1824 15,=
1825 15,=
1826 15,=
Verrekend 20 Julij 1827.
1831 Julij 21 1827 f. 15,=
1828 15,=
1829 15,=
In mindering op 1830 2,=
Bij marken resolutie van 23 Mei 1835 is de resterende pacht kwijtgescholden.
Het
gebruik
De
tekst in zwart is de tekst, zoals deze in de markeboeken staat opgetekend. De
tekst in blauw betreft de beeldgegevens.
Achter
in het tweede deel wordt opnieuw begonnen met paginering in een omgedraaid
markeboek. Bij de transcriptie moet de
tekst
van achter naar voren worden gelezen. Het betreft de beeldnummers 143159.
Begin hier met het lezen van de transcriptie
van
beeldnummer 159 linkerzijde, lees vervolgens de transcriptie van beeldnummer
158 rechterzijde, 158 linkerzijde en zo
verder.
Inleiding:
Lang
werd gedacht dat de markeboeken van Appen verloren waren gegaan. Er bevinden zich
echter nog twee markeboeken in
particulieer
bezit. Deze betreffen de periode 16311846.
Het
eerste deel, dat de periode 16311732 beslaat, begint met een afschrift van
het markerecht, dat in 1566 werd vastgesteld. Het tweede deel begint in 1733 en
eindigt met de verdeling van de markegronden en de opheffing van de
markeorganisatie in 1846.
De
twee markeboeken zijn in 2012 gedigitaliseerd. Hoewel de markeboeken dus niet
in fysieke vorm aanwezig zijn in het
gemeentearchief,
is er wel een digitale versie beschikbaar. Deze digitale versie is te
raadplegen in de studiezaal.
De
gedigitaliseerde markeboeken zijn in de periode 2012 - 2013 getranscribeerd
door de heer B.W. van 't Erve[33].
zn. van Gerrit Jan BERENDS (zie 36) en Derkjen LAMMERS (zie 37).
Ondertrouwd (1) op vrijdag 27 februari 1801 te Voorst, getrouwd voor de kerk op
28-jarige leeftijd op vrijdag 20 maart 1801 te Voorst (ng)
27
februari 1801 tr. 20 maart 1801 Voorst Ger Jan Gerrits jm 29j geb en wnd te
Voorst en Jenneken Willems jd 22 j geb en wnd te Voorst
met Jenneken WILLEMS (BARLOO), 21 jaar oud (zie 19).
Getrouwd (2) op 48-jarige leeftijd op zaterdag 17 maart 1821 te Voorst, weduwnaar
van Jenneken Barloo, weduwe
van Arend Reuvekamp
met Christina Geertruij (Kristina) LAMBERTS
(Lammers), 43 jaar oud, boerenwerk doende, geboren op zondag 15 juni 1777 te Voorst, gedoopt (ng) op zondag 22 juni 1777 te Broek (Voorst), overleden
voor 17 februari 1849, dr. van Lammert ARENTS, werkman, en
Johanna (Hanna, Maria) HARMS, werkvrouw. {Zij
was eerder getrouwd voor 1821 met Arend REUVEKAMP,
geboren ca 1774, overleden voor 1821.
Van
Arent Reuvekamp,
De pagt van de Ledige Hofstede, verschenen Petri 1804 10=0=0
1805 10=0=0
1806 10=0=0
1807 10=0=0
1808 10=0=0
En Petri 1809 10=0=0
1815
den 27 September bovenstaande stuk land de ledige Hofstede verpagt aan Arent
Reuvekamp voor ses jaaren, jaarlijks voor 15 gulden, aanvang nemende Petri 1816[34].
1816 den 11 April ontfangen Petri 1817 15=0=0
en Petri 1818 15=0=0
1819 den 23 Januarij ontfangen Petri 1819 15=0=0
Verrekent in 1819
19
Jenneken WILLEMS (BARLOO), landvrouw, geboren
op donderdag 14 oktober 1779 te Voorst, gedoopt (ng)
op zondag 24 oktober 1779 te Voorst, overleden op vrijdag 31 juli 1807 te
Voorst op 27-jarige leeftijd. , begraven op dinsdag 4 augustus 1807 te Voorst[35], dr. van Willem
Jansen BARLOO
(zie 38) en Gerdina/Gerritje
(Harms) WIGMAN
(zie 39).
Waaruit geboren:
1. |
Gerdina, dienstmeid,
geboren op woensdag 15 april 1801 te Voorst[36], gedoopt (ng) 19-41-1801 te Voorst getrouwd (1) op 24-jarige
leeftijd op zaterdag 30 april 1825 te Voorst met Berend
Jansen TAMBOER, 39 jaar oud, daghuurder, geboren op dinsdag 18
april 1786 te Apeldoorn[37], overleden op zondag 21
augustus 1825 te Twello op 39-jarige leeftijd, zn. van Derk
Janssen TAMBOER, landman, en Janna KNIPPENBERG, landvrouw Getrouwd (2)
op 26-jarige leeftijd op vrijdag 27 april 1827 te Apeldoorn met Anthony van TERBURG. |
2. |
Willemina
JANSEN,
geboren op zondag 16 januari 1803 te Voorst, gedoopt (ng)
op zondag 23 januari 1803 te Voorst, overleden op dinsdag 24 januari 1865 te
Gorssel op 62-jarige leeftijd getrouwd op 21-jarige leeftijd op zaterdag 18
december 1824 te Voorst met Derk Jan BRUS, 29 jaar
oud, boerenknecht, geboren op zaterdag 10 januari 1795 te Warnsveld, gedoopt
(ng) op zondag 11 januari 1795 te Warnsveld[38], zn. van Derk
BRUS en Janna LINDEMANS. |
3. |
Derkje (zie 9), geboren op
maandag 2 juli 1804 te Voorst[39], gedoopt (ng) op zondag 15 juli 1804 te Voorst. . |
4. |
Janna, geboren op dinsdag 19
november 1805 te Voorst, gedoopt (ng) op zondag 24
november 1805 te Voorst getrouwd op 18-jarige leeftijd op vrijdag 30 januari
1824 te Deventer met Frederik ten VOORDE, 22 jaar
oud, geboren op woensdag 17 juni 1801 te Deventer, zn. van Zwier
ten VOORDE en Catrina TOLHUIJS. |
5. |
Trijntjen, geboren op woensdag 13
juli 1807 te Voorst, gedoopt (ng) op zondag 19 juli
1807 te Voorst. |
Gezicht
op Deventer
20 Hendrik HEUKELS, schipper(sknecht), gedoopt op woensdag 21 september 1774 te Deventer, overleden
op dinsdag 19 november 1844 te Deventer op 70-jarige leeftijd[40],n. van Willem
HEUKELS
(zie 40) en Harmina LUELOF/LULOFS (zie 41).
Getrouwd voor de kerk 9-00-1808 te Deventer met
21 Reiniertje / Reintje OLTHOF,
geboren te Epse, gedoopt (ng) op zondag 8 maart 1772
te Deventer-Bergkerk, belijdenis te Epse pasen 1797, overleden op
zaterdag 23 maart 1850 te Deventer op 78-jarige leeftijd[41], dr. van Wolter
OLTHOF
(zie 42) en Maria Roelofsen
EGGINK
(zie 43).
Waaruit geboren:
1. |
Willem, schipper(sknecht), geboren 1809 te Deventer. Getrouwd (2)
op donderdag 23 maart 1848 te Deventer met Gesina
Johanna van KEMPEN, geboren 1803-04 te Deventer, dr. van Hendrik
van KEMPEN en Alberdina ten KATE. |
2. |
Wolter (zie 10). |
3. |
Bartje, geboren op zondag 20
april 1817 te Deventer. |
4. |
Lulof, schilder, geboren op
zaterdag 11 september 1819 om 19.00 uur te Deventer, overleden december 1907
te Deventer, begraven op zaterdag 14 december 1907 te Deventer. Getrouwd (2)
op 31-jarige leeftijd op donderdag 31 juli 1851 te Olst met Hendrikjen
WISSINK, geboren 1822 te Olst, dr. van Jannes
WISSINK en Maria STRUNK. |
22 Gerrit Jan HAMER, grootburger van Deventer, gedoopt (ng) op dinsdag 23 februari 1768 te Deventer, overleden op
maandag 6 oktober 1845 te Deventer op 77-jarige leeftijd, belijdenis met
pasen 1788[42]
zn. van Henrik
HAMER
(zie 44) en Jacomina BONGAART/D (zie 45).
Getrouwd voor de kerk op 31-jarige leeftijd op zondag 5 mei 1799 te Deventer
met de
31-jarige
23 Isabella WILMINK, gedoopt (ng) op zondag 14 februari 1768 te Bathmen[43], overleden op vrijdag 10
november 1843 te Deventer op 75-jarige leeftijd[44].
Dr. van Antonij WILMINK (WILLEMINK) (Teunis Garritsen) (zie 46) en Judith
Aletta ENTING/K
(zie 47).
Waaruit
geboren:
1. |
Hen(d)rik, schoenmaker, geboren op donderdag 18 februari 1802 te Deventer,
overleden op vrijdag 16 oktober 1874 te Deventer op 72-jarige leeftijd. |
2. |
Jacomina
Antonia,
gedoopt op zondag 6 november 1803 te Deventer, overleden op woensdag 13
november 1839 te Deventer op 36-jarige leeftijd. |
3. |
Antonia, gedoopt op woensdag 26
februari 1806 te Deventer, overleden op dinsdag 4 maart 1806 te Deventer, 6
dagen oud. |
4. |
Johanna
Berendina,
gedoopt op woensdag 7 oktober 1807 te Deventer, overleden op woensdag 25 december
1822 te Deventer op 15-jarige leeftijd. |
5. |
Antonia
Catriena (zie 11). |
6. |
Berend, kleermaker, geboren op woensdag 12 december 1810 te Deventer,
overleden op vrijdag 23 december 1887 te Deventer op 77-jarige leeftijd
getrouwd te Deventer met Hendrika Berendina SCHOLTEN, geboren op
donderdag 10 november 1808 te Deventer, dr. van Hendrik
SCHOLTEN en Johanna van der LEUS. |
24 Joannes (Jan) DELWEL, tapper,
geboren te Hillegersberg, gedoopt (rk) op zaterdag 6 maart 1790 te Kralingen
(getuige(n): Jacoba van Honswijk, Henric Bruch)[45],
overleden op dinsdag 9 februari 1847 te Hillegersberg op 56-jarige leeftijd, overleden als Jan Delwel (moeder
Maria van Honswijk), zn. van Philippus
Johannes DELWEL (Delwil, Dellewel)
(zie 48) en Maria Catharina (van)
HONS(E)WIJ(C)K (zie 49).
Getrouwd op 24-jarige leeftijd op woensdag 23 november 1814 te Kralingen[46]
25
Johanna (Anna) van der LUGT, geboren op vrijdag
1 juni 1792 te Kralingen, gedoopt (ger) op zondag 3 juni 1792 te Kralingen[47],
overleden op maandag 7 september 1846 te Hillegersberg op 54-jarige leeftijd,
dr. van Willem Jansz van der LUGT
(zie 50) en Hester LIJON (Leon)
(zie 51).
Waaruit geboren:
1. |
Philippus (zie 12) geboren op dinsdag 9 mei 1815 te
Kralingen[48]. |
2. |
Willem DELWEL(l), aschophaalder,
bouwman (1874),
geboren op maandag 19 mei 1817 te Hillegersberg, overleden op zondag 10
oktober 1897 te Rotterdam op 80-jarige leeftijd getrouwd met Cornelia
VUYK, geboren op woensdag 5 september 1821 te Rotterdam, dr. van Marinus VUYK en Barbara van
MOURIK. |
3. |
Gerrit, geboren op woensdag 20
oktober 1819 te Kralingen, overleden op zondag 25 mei 1902 te Kralingen op
82-jarige leeftijd getrouwd met Elizabeth RIETHOF,
geboren op dinsdag 2 april 1833 te Dordrecht, dr. van Hendrik
RIETHOF en Elisabeth van KEPPEL. |
4. |
Johannes, scheepstimmerman, geboren op woensdag 24
april 1822 te Rotterdam, overleden op dinsdag 16 november 1869 te Borgerhout
op 47-jarige leeftijd getrouwd op 29-jarige leeftijd op woensdag 1 oktober
1851 te Rotterdam met Catharina van KERKUM, dr. van
Willem van KERKUM en Catharina
HESSE. |
5. |
Anthonie, gistwerker, geboren op zaterdag 26
juni 1824 te Kralingen, overleden op maandag 22 september 1902 te Kralingen
op 78-jarige leeftijd getrouwd (1) op 21-jarige leeftijd op woensdag 25
februari 1846 te Hillegersberg met Teuntje van der
HOEVEN, geboren ca 1824 te Maassluis, overleden op dinsdag 7 juli 1857 te
Rotterdam, dr. van Jacob van der HOEVEN en Anna van VEEN getrouwd (2) op 35-jarige leeftijd op
woensdag 30 mei 1860 te Rotterdam met Janna POLLEMAN,
37 jaar oud, geboren op donderdag 23 januari 1823 te Rotterdam, dr. van Jan POLLEMAN en Jannetje de BOER. |
26 Jan ZOET, gedoopt op donderdag 5
juni 1783 te Nieuwerkerk aan den IJssel, overleden te Ouderkerk ad IJssel, zn.
van Witte SOET (zie 52) en Eefje (Iefje,
Ijfje) ZEEUW (zie 53).
Getrouwd voor de kerk op 23-jarige leeftijd op zondag 11 januari 1807 te
Ouderkerk aan de IJssel[49]
Met
de 23-jarige
27 Anna DEKKER, naaister (1809), werkster (1829), geboren
op zondag 4 januari 1784 te Ouderkerk ad IJssel, gedoopt (ng)
op zondag 11 januari 1784 te Ouderkerk ad IJssel, overleden op dinsdag 31 juli
1849 te Ouderkerk aan den IJssel op 65-jarige leeftijd[50],
dr. van Sijmen (Simon)
DEKKER (zie 54) en Lijsbeth (Lijsje)
SCHUURMAN (zie 55).
Waaruit geboren:
1. |
Nn,
geboren op maandag 2 januari 1809 te Ouderkerk ad IJssel, overleden op
maandag 2 januari 1809 te Ouderkerk ad IJssel, 0 dagen oud. |
2. |
Iefje
(Eva), naaister
(1829), geboren
op zondag 7 januari 1810 te Ouderkerk ad IJssel, gedoopt op woensdag 10
januari 1810 te Ouderkerk ad IJssel, overleden op donderdag 5 oktober 1848 te
Ouderkerk aan den IJssel op 38-jarige leeftijd getrouwd voor de kerk op
28-jarige leeftijd op zaterdag 1 september 1838 te Ouderkerk ad IJssel met Hendrik van VLIJMEN, 27 jaar oud, geboren op zaterdag
27 april 1811 te Krimpen ad Lek, zn. van Pieter van
VLIJMEN en Aagje KELK. |
3. |
Anna (Johanna) (zie 13). |
28 Leendert FLOHIL arbeider,
geboren op donderdag 19 januari 1804 te Bruinisse, gedoopt (ng)
op zondag 22 januari 1804 te Bruinisse, overleden op dinsdag 12 februari 1867
te Bruinisse op 63-jarige leeftijd
zn.
van Jan Cornelisse FLOHIL (zie
56) en Jozina
Claesse KIK (zie 57).
Getrouwd op 30-jarige leeftijd op zaterdag 11 oktober 1834 te Ouwerkerk[51]
met
de 19-jarige
29 Francina DAZE, arbeidster,
geboren op woensdag 26 oktober 1814 te Oosterland, overleden te Boston (USA), emigreert in 1869
met 1 kind naar de Verenigde Staten,
dr. van Leendert (Leonard) DAZE
(zie 58) en Cornelia van der WELLE
(zie 59).
Waaruit geboren:
1. |
Jan (zie 14). |
2. |
Leendert, geboren op dinsdag 7 maart 1837 te Ouwerkerk, overleden
op woensdag 15 maart 1837 te Ouwerkerk, 8 dagen oud. |
3. |
Cornelia, geboren op woensdag 9 januari 1839 te Ouwerkerk,
overleden op dinsdag 5 februari 1839 te Ouwerkerk, 27 dagen oud. |
4. |
Cornelia Jozina, geboren op woensdag 2 september 1840 te Ouwerkerk
getrouwd op 22-jarige leeftijd op donderdag 12 maart 1863 te Ouwerkerk met Philippus
ADDISON, geboren ca 1838. |
5. |
Jozina, naaister (1862), arbeidster
(1868), geboren
op vrijdag 20 oktober 1843 te Ouwerkerk, overleden op zondag 10 mei 1868 te
Ouwerkerk op 24-jarige leeftijd getrouwd op 19-jarige leeftijd op zaterdag 29
november 1862 te Ouwerkerk Noordgouwe met Johannis van
der MAAS, geboren 1834-35 te Oosterland, zn. van Willem
van der MAAS en Suzanna BAL. |
6. |
Leendert, geboren op vrijdag 10 april 1846 te Ouwerkerk getrouwd
op 21-jarige leeftijd op woensdag 31 juli 1867 te Kralingen met Maria BORN, geboren 1845. |
7. |
Marina Jacoba, geboren op donderdag 8 februari 1849 te Ouwerkerk. |
8. |
Maria,
geboren op zondag 2 juni 1850 te Ouwerkerk, getrouwd op 18-jarige leeftijd op
vrijdag 14 augustus 1868 te Ouwerkerk met Hugo KUIJPER,
21 jaar oud, geboren op maandag 8 februari 1847 te Ouwerkerk, zn. van Cornelis Pietersz KUIPER, broodbakker, en Maria
HOLLANDER. Maatje en Hugo vertrekken op 27 juli 1869 naar
Noord-Amerika |
9. |
Bartel, geboren op zondag 8 januari 1854 te Ouwerkerk. Bartel
vertrekt op 27 juli 1869 naar Noord-Amerika. |
30 Hugo KUIJPER, , doodgraver,
geboren op dinsdag 19 maart 1811 te Ouwerkerk (gezindte: ng),
overleden op zaterdag 16 januari 1869 te Ouwerkerk op 57-jarige leeftijd
geboren
op dinsdag 19 maart 1811 te Ouwerkerk (gezindte: ng),
overleden op zaterdag 16 januari 1869 te Ouwerkerk op 57-jarige leeftijd, zn
van Pieter Hzn Kuijper en Maria Doeze, zn. van Pieter Huijbrechtsz
KUIJPER (zie 60) en Maria Hugen DOEZE (zie 61).
Getrouwd op 23-jarige leeftijd op donderdag 10 juli 1834 te Ouwerkerk
met
de 22-jarige
31 Wilhelmina Huberdina HEULE, naaister, geboren op maandag 6 juli
1812 te Ouwerkerk, overleden op donderdag 7 maart 1895 te Ouwerkerk op
82-jarige leeftijd, dr. van Guillaume
(Willem) HEULE (zie 62) en Dirkje
de KOK (zie 63).
Waaruit geboren:
1. |
Maria,
geboren op woensdag 7 januari 1835 te Ouwerkerk, overleden op vrijdag 21
december 1923 te Ouwerkerk op 88-jarige leeftijd. |
2. |
Dirkje (zie 15). |
3. |
Pieter, geboren op zaterdag 11 februari 1837 te Ouwerkerk,
overleden op maandag 2 november 1840 te Ouwerkerk op 3-jarige leeftijd. |
4. |
Willem, geboren op vrijdag 28 december 1838 te Ouwerkerk,
overleden op vrijdag 12 februari 1841 te Ouwerkerk op 2-jarige leeftijd. |
5. |
Cornelus, geboren op zondag 11 oktober 1840 te Ouwerkerk,
overleden op maandag 2 juli 1917 te Ouwerkerk op 76-jarige leeftijd.
|
6. |
Dina Pieternella, geboren op maandag 8 augustus 1842 te Ouwerkerk,
overleden op zondag 24 januari 1937 te Ouwerkerk op 94-jarige leeftijd. |
7. |
Hubrina Pieternella, geboren op zaterdag 10 februari 1844 te Ouwerkerk. |
8. |
Elizabeth, geboren op zondag 26 april 1846 te Ouwerkerk, overleden
op woensdag 20 oktober 1847 te Ouwerkerk op 1-jarige leeftijd. |
9. |
Pieter, geboren op dinsdag 5 oktober 1847 te Ouwerkerk,
overleden op zondag 2 januari 1876 te Ouwerker op 28-jarige leeftijd. |
10. |
Willem, geboren op zondag 30 december 1849 te Ouwerkerk,
overleden op vrijdag 13 december 1850 te Ouwerkerk, 348 dagen oud. |
11. |
Willem, geboren op woensdag 26 maart 1851 te Ouwerkerk,
overleden op donderdag 31 mei 1923 te Ouwerkerk op 72-jarige leeftijd. |
Generatie
VI |
32 Jan DOCTER, koopman en rentenier, gedoopt (ng) op zondag 14 maart 1745
te Heerde, overleden op maandag 17 maart 1817 te Veessen op 72-jarige leeftijd,
begraven te Veessen, lidmaat op 27 december 1777 te Veessen
Daniël Docter en Geesjen Jans,
Hendricus Docter en Meghtelt Bredenoort,
Jannis en Gerrit Docter,
Jacobus Docter en Grietje Vissers,
Daniël en Hendricus als momber van Jannis en
Gerrit
kinderen van wijlen Hendrik in 2e echt met Gerrigje Floors houden op 25
november 1778 magescheijd[52]
Jan
Docter en Gerrigje Schoonhoven egtel zullen hebben en erffelijck behouden:
- een
stuk saaijland te Hoorn de Blaasbalk met de blikakker, het bos en het holtgewas
- het
stukje zaaijland aan de Doelen
- twee
akkers aan de Korte Slag
- de halfschijt
in de Griftweijde en dan
- een
camp hooijland in Wapenvelderbroek de Leuscamp genmt mits uijtkeerende aan
Hendricus Dokter 42 gulden (verkoop 24 juni 1780 aan Jacobus en
Geertje).
Jan
en Gerrigje lenen op 19 mei 1779 300 car gld van Arent van Marle (23 januari
1801 gerojeerd[53]) en
op 20 april 1781 eenzelfde bedrag van de heer Qualeit (doorgehaald 12
februari 1787[54]).
Op 24 juni 1780 verkopen zij aan Jacobus Docter en Geertje Vissers voor 175 gld
een camp hooijland ter grootte van omstr 1 morgen genmd de Leuscamp in Wapenbroekerveld;
op 18 januari 1788 leent Jan 200 gld van Reijner Schoonhoven waarvoor zijn
goederen op 12 juli 1799 borg staan.
Na
het overlijden van Gerrigje worden de diverse leningen veiliggesteld door
borgstellingen[55].
Jan
en zijn kinderen kopen op 17 juli 1790 voor 400 gld 4 schepe[1]l
zaaijland in Heerde aan de Doelbeek en verkopen dit op 20 november 1791 door
aan Tijmen Egbers Cours en Grietje Claas Hoogeboom voor 600 gld[56].
Als boedelhouder van Gerritje heeft hij op 18 maart 1797 250 gld schild bij
Bijgje Boeve[57]. Op
7 november 1796 draagt Jan, wegens een schuld van 1000 gld aan Jan Koning te
Zaandam en af te lossen in februari 1797, zijn aandeel in de erfenis van grootvader
Jan Docter[58];
hij meldt tevens van Gerrit Kroon ter leen gekregen te hebben een bedrag van
250 gld, waarvoor Daniël borg staat en van Hendrik van Marel een bedrag ter
grootte van 400 gld waarvoor Jacobus borg staat; onderpand voor beide leningen
is de Coendersmars ter grootte van 1 1/2 morgen[59].
Onderpand voor de schuld aan Arent van Marle zijn alle tegoeden[60];
voldaan 28 februari 1801[61].
Mede
namens Arend Jan en de onmondige kinderen van Jan en Gerritje Schoonhoven verkopen
Jan en Lambert op 12 februari 1800 voor 200 gld een stuck weijde off hoijlant
met bosch en boomen groot omstr 1 1/2 roeden genmd de Sloppenhof te Heerde bij
Vosbergen aan Gerrit Gerritsen[62]).
Jan en erfgenamen verkopen op 27 februari 1800 voor 1855 gld de Coendersmars
(2 mergen weijdeland te Veessen) en 4 akkeren saaijland met omstr 2 roeden
IJsseldijk en 2 roeden weetering aan Jannis en Sarris Docter[63];
Daniël Docter en Geesjen Jans, Mechteld Bredenoort, Jan Docter en Geertje
Visser verkopen aan Bijgjen Boeve voor 800 gld een geregt twaalfde deel en een
derde deel van een vierde part van een huijs enz. Op 24 januari 1801 worden
verschillende leningen doorgehaald[64].
Jan
Docter heeft een schuld van 250 car gld aan Bijgje Boeve tegen 4%. Onderpand is
de Coendersmars bestaande uit 4 akkers zaailand in Heerde.
Jan Dokter en Gerrigje Schoonhoven zijn op 6
juni 1777 ƒ500 schuldig aan Wijer Antoni Eeckhout (Deventer) en Elisabet
Megtelt Wijcherlink, met als onderpand hun huis, brouwerij, hof, landerijen te
Heerde (doorgehaald 13 maart 1801)[65]
Jan Docter en Gerrigje Schoonhoven zijn op 20 april 1781 ƒ300 schuldig aan
Malaijs, ...(rentmr Cannenburg)de Koeweide, te Heerde, aan de Grift
(doorgehaald 2 januari 1787)[66],
Jan Docter en onmundige kinderen verkopen 1
april 1782 aan Bijgje Boeve (wed.v) Docter, Jacob (zal.) 1 morgen hooi-weiland
te Heerde voor ƒ275[67],
Jan Docter en Gerrigje Schoonhoven van verkopen op 12 april 1782 aan Jacobus
Docter en Geertje Vissers 1 morgen hooiland de Luiskamp, te Wapenvelderbroek
voor ƒ175[68],
Jan Docter en zijn minderjarige kinderen verkopen op 22 februari 1791 aan
Jan Hendriks 1 morgen zaailand, te Assendorp voor ƒ450[69]
Jan Docter (wedn.) en zijn minderjarige kinderen verkopen op 22 februari
1791 publiek aan Apeldoorn Wz, Jacobus van en zijn vrouw 6 schepel zaailand (in
het Korte Slag), te Heerde voor ƒ550[70]
Jan Docter (wedn.v) Gerrigje Schoonhoven (zal.) verkopen op 22 februari 1791
publiek aan Willem Rakhorst 4 morgen wei-zaailand de Hoge Weide (aan de Grift)
te Heerde voor ƒ1430[71].
Jan Docter en zijn minderjarige kinderen verkopen 23 april 1791 publiek aan
Willem Rakhorst en zijn vrouw 2 morgen hooiland de Paardekamp (aan de Kerkdijk)
onder Heerde voor ƒ561[72]
Jan Docter en zijn minderjarige kinderen verkopen op 9 augustus 1792 aan
Tymen Egberts Coers en Grietje Claas Hogeboom 4 schepel zaailand (aan de
Doelbeek) te kerspel Heerde voor ƒ600[73]
Jan Docter (Veessen) is op 7 november 1796 ƒ1000 schuldig aan Jan Koning
(West-Zaandam) met als onderpand de erfportie van grootvader Jan Docter (zal.)[74]
Jan Docter en zijn minderjarige kinderen verkopen op 28 januari 1797 aan
Gerrit Gerritsen en zijn vrouw 9 schepel land de Blaasbalk en het Blik bij de
OostIndische brug voor ƒ685[75]
Jan Docter en onmundige kinderen verkopen op 18 maart 1797 aan Bijgje Boeve (wed.v)
Docter, Jacob (zal.) 1 morgen hooi-weiland te Heerde voor ƒ275[76]
Jan Docter (wedn.) en zijn minderjarige kinderen zijn op 16 april 1797 voor
ƒ250 schuldig aan Bijgje Boeve (wed.v) Docter, Jacob (zal.) met als onderpand 4
akkers zaailand Coendersmars, te kerspel Veessen (doorgehaald op 24 januari
1801)4[77]
Jan Docter (wedn.v) en Gerrigje Schoonhooven
(zal.) zijn op 19 mei 1799 ƒ300 schuldig aan HuisArmen Heerde met als onderpand
gereed goed, te kerspel Veessen (doorgehaald op 24 januari 1801)[78]
Jan Docter (wedn.v) en Gerrigje Schoonhooven (zal) zijn op 8 juni 1799 ƒ300 schuldig aan
HuisArmen Heerde met als onderpand gereed goed, te kerspel Veessen (doorgehaald
op 24 januari 1801)[79]
Jan Docter en zijn minderjarige kinderen zijn ƒ200 schuldig aan Reynder
Schoonhooven met als onderpand zijn ongereed goed te Heerde (doorgehaald op 24
januari 1801).[80]
Jan Docter verbindt op 11augustus 1798 tbv Gerrit Kroon (extra borg) en
Hendrik van Munster (extra borg) 1 morgen hooiland Coendersmars (als extra
waarborg), te kerspel Veessen voor ƒ650 (doorgehaald op 26 januari 1801)[81]
Jan Docter en zijn minderjarige kinderen verkopen in januari 1801 aan Jannes
en Sarris Docter 2 morgen weiland Coendersmars, 4 akkers zaailand te kerspel
Veessen voor ƒ1855[82]
en aan Gerrit Gerritsen en zijn vrouw een wei-hooiland de Hoppenhof, bomen (bij
Vosbergen), te Heerde voor ƒ200[83].
Op
den 12e van de bloeimaand (= mei) 1810 wordt mede namens Lambert en Gargjen,
Arend en Aaltje Nijboer, Hendrikus en Anna Kamperman, Hendrik en Margaritha het
huijs te Veessen Buitendijk no 17 publiekelijk verkocht aan Jan Slot en Leida
de Weert[84],
waarna Jan Slot en Leida de Weert een schuld hebben van 400 gld aan Reijnder
Schoonhoven.
Jan, Lambert en Arend Docter verkopen op 31 januari 1811 publiek aan Jan
Slot en Leida de Weert een huis (buitendijks), eind grond te Veessen voor ƒ600[85].
• Docter, Jan, te
Heerde is erfgenaam in 1815, nr: 852 / 469
• Docter, Jan,
kastelein te Heerde koopt gras in 1825, nr: 858 / 833
• Docter, Jan,
landbouwer en herbergier te Heerde ruilt onroerend goed in 1835, nr: 865 / 2105
28
• Docter, Jan,
herbergier te Heerde in zijn huis verkoping in 1835, nr: 865 / 2137
• Docter, Jan,
logementhouder te Heerde koopt tiengewas op stam in 1835, nr: 865 / 2141
• Docter, Jan, herbergier
te Heerde verkoopt akkermaalshout in 1825, nr: 858 / 801
• Docter, Jan,
herbergier te Heerde in zijn huis verkoping in 1835, nr: 865 / 2060
• Docter, Jan,
kastelein te Heerde verkoopt boekweit in 1825, nr: 858 / 848
• Docter, Jan,
landbouwer te Heerde koopt rogge in 1825, nr: 858 / 843
• Docter, Jan,
bierbrouwer te Heerde koopt hooiland in 1815, nr: 853 / 612
• Docter, Jan,
landbouwer te Heerde verkoopt rogge in 1825, nr: 858 / 843
• Docter, Jan,
herbergier te Heerde in zijn huis verkoping in 1835, nr: 865 / 2062
• Docter, Jan, te
Heerde in zijn huis verkoping in 1835, nr: 865 / 2130.
zn.
van Hendrik DOCTER (zie 64) en Margaretha van APELDOORN (zie 65).
Getrouwd voor de kerk op 32-jarige leeftijd op zondag 11 mei 1777 te Veessen
met de 26-jarige
33 Gerritjen van SCHOONHOVEN,
gedoopt (ng) op zondag 21 februari 1751 te Veessen,
overleden op vrijdag 9 april 1790 te Veessen op 39-jarige leeftijd, dr. van Lambert van SCHOONHOVEN (zie 66) en Geertje Arends WELLE (zie 67).
Waaruit geboren:
1. |
Lambert, gedoopt (ng) op zondag 23
november 1777 te Veessen, overleden op dinsdag 18 mei 1858 te Veessen op
80-jarige leeftijd, Jan, Lambert en Arend Docter verkopen op 31
januari 1811 publiek aan Jan Slot en Leida de Weert een huis (buitendijks),
en grond te Veessen voor ƒ600[86] • Docter, Lambert, dagloner te Veessen pacht tienden in
1825, nr: 858 / 837 • Docter, Lambert, landbouwer te Veessen koopt nagras op
stam in 1835, nr: 865 / 2147 Getrouwd
met Gerrigje / Jannigje (ov) van der WORP, geboren
ca 1779. |
2. |
Arent Jan (zie 16) geboren op maandag 26 oktober 1778
te Veessen, gedoopt (ng) op zondag 1 november 1778
te Veessen[87]. |
3. |
Margrieta, gedoopt (ng) op zondag 28 november 1779 te Veessen, overleden 1780
te Veessen. |
4. |
Margrieta, gedoopt (ng) op zondag 24 december 1780 te Veessen, begraven op
maandag 10 september 1781 te Veessen, 260 dagen oud. |
5. |
Hendricus (Hendrik), gedoopt (ng) op
zondag 3 februari 1782 te Veessen, kleinburger van Deventer, (25 mei 1805, nieuwe
burgers 329); hij is op dat moment lid van het gewezen schippersgilde. |
6. |
Hendrik, schipper, gedoopt (ng) op
zondag 16 februari 1783 te Veesen, overleden op woensdag 17 maart 1830 te
Heerde op 47-jarige leeftijd. |
7. |
|
8. |
Reinder, gedoopt (ng) op woensdag 28
december 1785 te Veessen. |
9. |
Margrieta, geboren op woensdag 23 mei 1787 te Veessen, gedoopt (ng) op zondag 27 mei 1787 te Veessen, overleden op
maandag 24 oktober 1864 te Deventer op 77-jarige leeftijd. |
10. |
Gerrit Jan, gedoopt (ng) op zondag 18
oktober 1789 te Veessen, begraven op vrijdag 23 oktober 1789 te Veessen, 5
dagen oud. |
|
Beknopte geschiedenis van
Heerde
Al in de steentijd moet
er, gezien de aanwezige grafheuvels in de hoger gelegen delen, op deze plaats
bewoning zijn geweest,. In de middeleeuwen concentreerde de bewoning van de
inmiddels agrarisch georiënteerde bevolking zich in twee zones: de enkenzone
aan de voet van de hogere Veluwe, tussen vijf en tien meter boven NAP (de
nederzettingen Wapenveld, Hoorn, Heerde en Horsthoek), en in een zone langs de
IJssel, op de iets boven de omgeving uitstekende oeverwallen (de nederzettingen
Werven, Marle, Vorchten en Veessen). In 1176 was de bevolking van de oostelijke
Veluwe inmiddels dusdanig gegroeid, dat o.a. de kapellen van Heerde en
Vorchten, tot dan toe behorend tot Epe, zelfstandigheid verkregen. Op de
gronden die op de gunstigste hoogte lagen, op de enken, werd de akkerbouw
uitgeoefend. Veel van de daarvoor benodigde mest werd verkregen in potstallen
waarin de schapen overnachtten die op de uitgestrekte hoger en droger gelegen
heidevelden graasden. De mest werd in de poststallen vermengd met heideplaggen.
Het heidegebruik was dusdanig intensief dat hier en daar zelfs
zandverstuivingen ontstonden. Geen enkel boompje of struikje had nog een kans
op de onafzienbare heidevelden. Melkvee graasde in de laaggelegen nattere
broeklanden, waar ook het hooi vandaan kwam.